„Saskie wizje. Architektura władzy” – nowa wystawa jest już dostępna dla zwiedzających w Zamku Królewskim w Warszawie.

– To pierwsza ekspozycja całkowicie przygotowana po zmianie dyrekcji Zamku. Dzięki wspaniałej pracy muzealników, w krótkim czasie powstała ciekawa wystawa ukazującą architekturę jako narzędzie polityki. Pokazujemy na niej architektoniczne dzieje Zamku Królewskiego w Warszawie za panowania królów z saskiej dynastii Wettynów: Augusta II Mocnego i Augusta III – mówiła podczas czwartkowej konferencji prasowej Małgorzata Omilanowska-Kiljańczyk, dyrektorka Zamku Królewskiego w Warszawie.

– Wystawa, odkrywając wizje ówczesnych władców i architektów, przybliża ciekawy rozdział historii Rzeczypospolitej, jakim był czas rządów Wettynów – okres naznaczony politycznym kryzysem, ale jednocześnie będący czasem rozwoju kultury – dodała dyr. Omilanowska-Kiljańczyk.

Co na nowej wystawie w Zamku Królewskim?

W czterech zamkowych salach pokazano m.in. oryginalne XVIII-wieczne rysunki architektoniczne, pochodzące ze zbiorów Państwowego Archiwum Saskiego w Dreźnie i Muzeum Narodowego w Warszawie.

– Stanowią one wyjątkowe świadectwo pełnych rozmachu pomysłów na przebudowę najważniejszego gmachu państwowego Rzeczypospolitej Obojga Narodów – zaznaczył kurator ekspozycji Jakub Bendkowski.

Prezentowane w kolejnych salach rysunki i plany uzupełniają specjalnie zbudowane makiety architektoniczne oraz kunsztowne, efektowne dioramy. Wśród eksponatów znajduje się także fragment historycznej tablicy inskrypcyjnej, pochodzącej z fasady wschodniej Zamku odnaleziony w 2023 roku podczas prac archeologicznych prowadzonych na terenie dawnego Pałacu Bruehla.

Rozkwit sztuki i architektury

Okres panowania Wettynów w Rzeczypospolitej, choć niezwykle trudny pod względem politycznym, był jednocześnie czasem rozkwitu sztuki i architektury. Do Warszawy przybyło wówczas wielu wybitnych architektów i inżynierów z Saksonii, co przyczyniło się do rozwoju urbanistycznego i architektonicznego miasta.

Choć August II Mocny nie zrealizował większości planów z powodu braku środków i niestabilnej sytuacji w Rzeczypospolitej, jego wizje zachwycają rozmachem.

– Dowodem na to jest m.in. pięknie wykonany rysunek projektu przebudowy Zamku Królewskiego autorstwa Johanna Friedricha Karchera, prezentowany na wystawie – podkreślił kurator ekspozycji.

August II ostatecznie ograniczył się jedynie do niewielkich zmian w wystroju Zamku, m.in. w Sali Senatorskiej. Dopiero jego syn, August III, panujący w spokojniejszych czasach, dysponujący większymi zasobami finansowymi, zdołał przeprowadzić przebudowę królewskiej rezydencji.

– Na jego zlecenie powstało nowe skrzydło Zamku, nazwane później saskim, według projektu Carla Friedricha Poeppelmanna. Na wystawie prezentujemy kilka projektów tej przebudowy, które pomogły w rekonstrukcji wschodniego skrzydła Zamku, ze zniszczeń II wojny światowej – dziś stanowiący rozpoznawalny element panoramy miasta – zauważył Jakub Bendkowski.

Cyklu o architekturze w Zamku Królewskim

– Obecna wystawa jest pierwszą z cyklu poświęconego architekturze. Mamy zamiar zainteresować warszawiaków architekturą, urbanistyką miasta. Może z czasem powstanie w stolicy – tak jak we Wrocławiu - Muzeum Architektury – dodała dyrektor Omilanowska-Kiljańczyk.

Ekspozycji towarzyszy bogaty program działań edukacyjnych, skierowany do różnych grup wiekowych.

Na zwiedzających czeka również przestrzeń edukacyjna, w której przybliżone zostaną różne aspekty pracy dawnych architektów. Przygotowano także druk edukacyjny w formie gry terenowej obejmującej najbliższą okolicę Zamku.

Wystawa czasowa „Saskie wizje. Architektura władzy” będzie czynna od 25 kwietnia do 20 lipca 2025 r. w Zamku Królewskim w Warszawie.

Czytaj też: Ilu artystów z Polski? Eliminacje do XIX Konkursu Chopinowskiego w liczbach