7 października 2023 roku Alex Dancyg został uprowadzony przez terrorystów z organizacji Hamas z kibucu Nir Oz, w którym mieszkał. W listopadzie izraelskie media informowały, że Dancyg żyje, a jego stan jest dobry. Potwierdzała to wówczas jego rodzina, powołując się na relację zwolnionej zakładniczki. 10 marca bieżącego roku Hamas poinformował o śmierci historyka, ale wtedy doniesień tych nie potwierdziły izraelskie służby.

Kim był Alex Dancyg?

Alex Dancyg miał polskie i izraelskie korzenie. Przez wiele lat współpracował z Instytutem Pamięci Męczenników i Bohaterów Holokaustu Yad Vashem. Od 1990 roku prowadził kursy dla przewodników, opiekujących się grupami Izraelczyków przyjeżdżających do Polski. Aktywnie działał na rzecz dialogu polsko-żydowskiego. Sam o sobie mówił "Mam podwójną tożsamość i wielkie szczęście, ponieważ przez ostatnie lata mogę nauczać o Polakach w Izraelu, a w Polsce dzielić się swoją wiedzą o Żydach".

Urodził się w 1948 roku w Warszawie. Większość rodziny jego ojca zginęła w trakcie Holokaustu. Mając dziewięć lat, wyjechał z rodzicami i siostrą do Izraela i zamieszkał w kibucu Nir Oz, położonym w zachodniej części pustyni Negev. W Izraelu skończył szkołę i studiował historię na uniwersytecie. Należał do lewicującej młodzieżowej organizacji Ha-Szomer Ha-Cair. Brał udział w kilku kolejnych wojnach, prowadzonych przez Izrael. W kibucu był specjalistą od nawadniania pól.     

W 1986 roku, po prawie 30 latach, wrócił do Polski w roli tłumacza z jedną z pierwszych grup izraelskiej młodzieży, która przyjechała zobaczyć pozostałości niemieckiego hitlerowskiego obozu zagłady Auschwitz-Birkenau. Po latach wspominał, że właśnie wtedy uświadomił sobie, jak trudno będzie wyjaśnić młodym Izraelczykom skomplikowane relacje polsko-żydowskie, by zrozumieli, że były obóz zagłady to świadectwo wspólnej tragedii.     

W 1990 roku Instytut Yad Vashem i izraelskie ministerstwo edukacji zaproponowały mu prowadzenie kursów dla przewodników, opiekujących się grupami Izraelczyków przyjeżdżających do Polski. Mówił, że za swoją misję uważał konieczność pokazania Polski nie tylko w kontekście miejsca kaźni, ale miejsca, gdzie na świat przyszli wspaniali Polacy, którzy ratowali Żydów. Przekonywał przewodników, żeby pokazywali wspólne dzieje. I te dobre, i te złe, bez fałszu i zakłamania.

W 1999 roku powstał poświęcony Alexowi Dancygowi dokumentalny film biograficzny "Czytając Sienkiewicza na pustyni Negev" w reżyserii Krzysztofa Bukowskiego. W 2012 roku ukazał się poświęcony mu reportaż Polskiego Radia "Podwójna tożsamość" .

Czytaj też: Szef MON o zabójcy polskiego żołnierza: nie spoczniemy, dopóki go nie znajdziemy