Jak brzmi wojna? Instalacja „Powtarzajcie za mną II” w Zachęcie

  • 14.02.2025 21:35

  • Aktualizacja: 11:32 15.02.2025

Nowy, dojmujący sposób mówienia o cierpieniu Ukrainy. Jak brzmi wojna, pokazuje instalacja „Powtarzajcie za mną II”. Wideoinstalację z Pawilonu Polskiego na 60. Biennale w Wenecji można będzie od soboty oglądać w Zachęcie.

W Polskim Radiu RDC rozmawialiśmy o głośnej wystawie z Biennale Sztuki w Wenecji – Powtarzajcie za mną II, autorstwa kolektywu Open Group (Yuriy Biley, Pavlo Kovach i Anton Varga). Ekspozycja to zbiorowy portret świadków wojny trwającej w Ukrainie, prezentowany w formie instalacji audiowizualnej. Składają się na nią dwie prace wideo zrealizowane w 2022 i 2024 roku. Ich bohaterami są cywilni uchodźcy, którzy opowiadają o wojnie zapamiętanymi dźwiękami broni, a następnie zapraszają publiczność do ich powtórzenia.

Posłuchaj całej rozmowy | Powtarzajcie za mną II

Dzięki wystawie „Powtarzajcie za mną II” widzowie zaczynają zdawać sobie sprawę, jak dotkliwym przeżyciem jest wojna - powiedziała w Polskim Radiu RDC kuratorka wystawy Marta Czyż. 

- Mamy przesyt obrazkami wojny w telewizji. To zupełnie inny sposób mówienia o tym dramacie - wyjaśniała na naszej antenie kuratorka Marta Czyż. - Ta praca dotarła do ludzi, że oni ją zrozumieli, że oni ją odebrali i że ją przeżyli, bo taki był nasz zamiar, żeby pokazać to okrucieństwo wojny w taki inny sposób. Oglądając już dzisiaj telewizję już właściwie nas to nie rusza. Weszła taka znieczulica, prawda? - mówiła.


Twórcy „Powtarzajcie za mną II” wykorzystali w pracy konwencję karaoke. "Bohaterowie odtwarzają dźwięki, a następnie tak jak w karaoke zapraszają publiczność, aby je powtórzyła razem z nimi, tworząc pewnego rodzaju instrukcję rozpoznawania dźwięków broni" - tłumaczą twórcy. "W 2022 r., w państwie, w którym żyje 37 mln osób, prawie wszyscy mieszkańcy stali się, mimo woli, ekspertami od dźwięków broni, bo to na co dzień ratuje im życie" - zaznaczono.

Bohaterów artyści szukali przez różne organizacje, znajomych oraz kontakty w obozach i hotelach dla uchodźców.

"Ważną częścią wystawy jest także scenografia - ma przypominać militarny bar karaoke. Meble, neony, czerwone światła, skrzynki z wodą i menu przypominają nam atmosferę barów karaoke apokaliptycznej przyszłości, w której zamiast hitów będziemy odtwarzać dźwięki broni" - tłumaczyła kuratorka Marta Czyż.

Wśród bohaterek wideoinstalacji jest Olena z Charkowa pokazana na tle prześwietlonych słońcem liści drzew, która odtwarza zapamiętany odgłos alarmu - świdrującego dźwięku syreny. Robi to trzykrotnie, a w końcu bezgłośnie porusza ustami, ośmielając i zachęcając słuchaczy, aby powtórzyli za nią ten dźwięk. Borys z Mariupola stara się oddać brzmienie nadlatującego półtonowego pocisku, Irina - odgłos karabinu AK-47. Każdemu dźwiękowi towarzyszy dokładny opis śmiercionośnej broni, ze wszelkimi szczegółami technicznymi i zasięgiem oddziaływania.

Wystawę "Powtarzajcie za mną II" można oglądać od 15 lutego do 4 kwietnia br. w Zachęcie – Narodowej Galerii Sztuki.

Czytaj też: „Przekrój dzieł najważniejszych twórców”. MSN otwiera wyczekiwaną wystawę

Źródło:

RDC/PAP

Autor:

Cyryl Skiba/PL