JOANNA SZCZEPKOWSKA | PROGRAM SPECJALNY RDC | 35. ROCZNICA WYBORÓW 4 CZERWCA

To zdanie stało się legendarne, a jego autorka na zawsze zapisała się na kartach historii Polski.

28 października 1989 roku podczas nagrania wywiadu dla „Dziennika Telewizyjnego” Joanna Szczepkowska wypowiedziała słynne zdanie: „Proszę państwa, 4 czerwca 1989 roku skończył się w Polsce komunizm”.

35 lat od tamtego wydarzenia aktorka wspomina w rozmowie z Radiem dla Ciebie, jakie emocje przeżywała tamtego dnia.

– 28 października dostałam zaproszenie z „Dziennika Telewizyjnego”, obsadzonego jeszcze wtedy dziennikarzami z tamtej epoki, więc najpierw się nie zgodziłam. Powiedziałam, że dziękuję, nie mam czasu. A potem pomyślałam: dlaczego ja się nie zgodziłam? Przecież to jest wyjątkowa okazja. Ta pani zadzwoniła po raz drugi i wtedy już mając obmyślane w marzeniach takie zdanie, zgodziłam się na wywiad – opowiadała Szczepkowska.

W związku z 35. rocznicą wyborów 4 czerwca przygotowaliśmy dla naszych słuchaczy więcej rozmów o tym wydarzeniu.

Podczas spotkania organizowanego przez Dom Spotkań z Historią pod hasłem „Solidarność bez granic” pod dawną kawiarnią „Niespodzianka” wspominamy i dyskutujemy, jak udało się nam tę wolność zagospodarować oraz jak dalej o nią dbać.

Wybory czerwca 1989 roku

4 czerwca 1989 r. odbyły się wybory do Sejmu i Senatu, których zasady ustalono podczas obrad Okrągłego Stołu. Przytłaczające zwycięstwo kandydatów „Solidarności” otworzyło nową epokę w najnowszych dziejach Polski oraz wpłynęło na proces upadku komunizmu w Europie Środkowej.

Frekwencja w pierwszej turze wyborów (4 czerwca) była wysoka – ok. 62 proc. Wynik był sukcesem Solidarności – 60 proc. wyborców oddało swój głos na kandydatów wystawionych przez Komitet Obywatelski "Solidarność".

Na 161 przewidzianych wtedy dla opozycji mandatów poselskich „S” zdobyła w pierwszej turze 160, a także 92 mandaty na 100 miejsc w Senacie. W drugiej turze Komitet Obywatelski "Solidarność" zdobył ostatni wolny mandat sejmowy; w wyborach do Senatu "S" zdobyła w sumie 99 mandatów na 100.

Zwycięstwo „S” pozwoliło doprowadzić do powołania na stanowisko szefa Rady Ministrów Tadeusza Mazowieckiego.

Ukoronowaniem zwycięstwa z 4 czerwca było uzyskanie przez premiera wotum zaufania: 24 sierpnia 1989 r. zdobył poparcie 378 posłów spośród 423 biorących udział w głosowaniu.

Kilka tygodni później w krajach Europy Środkowej rozpoczęły się przemiany, które doprowadziły do upadku systemów komunistycznych.

Czytaj też: 35 lat temu „Solidarność” zwyciężyła w częściowo wolnych wyborach parlamentarnych