Spalone świdermajery w Józefowie. „Trzeba chronić te zabytki”

  • 07.07.2023 13:11

  • Aktualizacja: 10:22 08.07.2023

Potrzebne jest lepsze zabezpieczenie podwarszawskich świdermajerów, szczególnie tych, które należą do prywatnych właścicieli. W ciągu ostatniego tygodnia na terenie Józefowa doszło do spalenia dwóch budynków – przy 3 Maja i Lelewela. – Patrzymy na to z ubolewaniem, bo to element dziedzictwa architektury nadświdrzańskiej – komentuje prezydent sąsiedniego Otwocka Jarosław Margielski.

Architektoniczne symbole Józefowa i Otwocka powinny zostać objęte szczególną ochroną. Tylko w tym tygodniu doszło do aż dwóch pożarów świdermajerów w Józefowie.

– Jest problem zwłaszcza w obszarze nieruchomości prywatnych, gdzie to właściciele muszą należycie zabezpieczyć  te budynki. My jako miasto podejmujemy działania takie, aby na terenie gminnych nieruchomości były odpowiednie zabezpieczenia, żeby do takich sytuacji nie dochodziło – mówi prezydent Otwocka Jarosław Margielski.

Budynek przy ul. 3 Maja, który spłonął, od 12 lat znajdował się w wojewódzkiej ewidencji zabytków. Został wzniesiony w 1923 roku.

Co to jest świdermajer?

Świdermajer (styl nadświdrzański) to nazwa drewnianej architektury letniskowej powstającej na przełomie XIX i XX wieku na południowy wschód od Warszawy, wzdłuż Drogi Żelaznej Nadwiślańskiej (Kolei Nadwiślańskiej) na tzw. linii otwockiej w letniskach: Anin, Międzylesie, Radość, Zbójna Góra, Miedzeszyn, Falenica, Emilianów, Michalin, Józefów, Świder (Letniska Falenickie) oraz w letnisku, a następnie Otwocku.

Twórcą stylu jest polski malarz i ilustrator Michał Elwiro Andriolli

Styl ma elementy tradycyjnego budownictwa mazowieckiego o lekkiej konstrukcji i bogato zdobionych pawilonów, inspirowanych warszawską Wystawą Rolno-Przemysłową z roku 1885. Andriolli sprowadził do Brzegów kilka eksponowanych na wystawie domów.

Główna bryła budynku kształtowana pod wpływem architektury szwajcarskiej, która w Europie stała się bardzo popularna po wystawie światowej w Wiedniu w 1873 r., Andriolli wzbogacił formę o werandy i przedsionki zaczerpnięte z architektury schronisk alpejskich i rosyjskich daczy. Dla stylu charakterystyczne są drewniane ażurowe zdobienia werand i ganków, szpiczaste zwieńczenia dachów. 

Nazwę „świdermajer”, jako żartobliwie podobną do nazwy „biedermeier”, wymyślił Konstanty Ildefons Gałczyński w wierszu „Wycieczka do Świdra”.

Posłuchaj: Festiwal Świdermajer — Festiwal na linii

Czytaj też: Remont dróg w Otwocku. Miasto podpisało umowy z wykonawcami

Źródło:

RDC

Autor:

Adam Abramiuk/PA