Podczas środowej konferencji prasowej w Sali Senatorskiej Zamku Królewskiego w Warszawie prezes Fundacji na rzecz Wielkich Historii Maciej Piwowarczuk zainaugurował działalność Wirtualnego Muzeum Polskiego Państwa Podziemnego. Zawartość Muzeum dostępna jest pod adresem: www.tajnepanstwo.pl.

- Kończymy dzisiaj pewien etap pracy, który trwał 4 lata. Z drugiej strony za miesiąc obchodzić będziemy 15-lecie naszej Fundacji. Ten projekt Wirtualnego Muzeum Polskiego Państwa Podziemnego i wszystko, co działo się wokół niego, to są najważniejsze rzeczy, które w ciągu 15 lat udało nam się zrobić - powiedział Maciej Piwowarczuk.

- Dzisiejsze otwarcie Wirtualnego Muzeum Polskiego Państwa Podziemnego jest pewnego rodzaju odpowiedzią na to, że 10 proc. z badanych - nie tylko młodzież, ale i osoby dorosłe - czują potrzebę pogłębienia tej wiedzy historycznej na temat Polskiego Państwa Podziemnego, polskiego ruchu oporu. (…) Z drugiej strony 91 proc. upomina się o dodatkowe informacje, wiadomości, dodatkowe doświadczenie tej historii - mówił. - Myślę sobie, że z jednej strony to jest na pewno wyraz jakiegoś lęku przed tym, żeby ta historia się nie powtórzyła. Ale z drugiej strony wydaje mi się (…), że to jest takie szukanie postaw, sięganie po wartości, które są uniwersalne, które zdały egzamin właśnie podczas wojny - zaznaczył prezes Fundacji na rzecz Wielkich Historii.

Podkreślił, że "to Muzeum jest opowieścią nie tylko o żołnierzach, nie tylko o oficerach, łączniczkach, powstańcach". - Jest opowieścią o nauczycielach, ludziach kultury, ludziach sportu, bo to oni właściwie tworzyli nie tylko zręby, ale aktywnie działali w tym Podziemiu, biorąc odpowiedzialność za los całego społeczeństwa - wtedy, kiedy ta cena była najwyższa - wyjaśnił.

- Dzisiaj odsłaniamy siedem z dwudziestu paru rozdziałów, które będą stanowiły całość tej opowieści. To jest też opowieść o tajnym nauczaniu, o drukarniach (…), to jest też opowieść o kobietach i uczniach - mówił. - Generalnie treści, który dziś udostępniliśmy w serwisie - myślę, ze jest spokojnie jakieś około 4-5 godzin słuchania i oglądania. Jest to przestrzeń bardzo złożona, bo z jednej strony mamy fotografie i tekst, ale w dalszej warstwie mamy materiały audio i mamy materiały wideo. Mamy tez relacje nagrywane już w latach 50. przez Radio Wolna Europa, które robiło całą serię rozmów z dowódcami Polskiego Państwa Podziemnego - powiedział Piwowarczuk.

Cztery godziny oglądania

- Mamy materiały audio i wideo, jak np. cała seria relacji dowódców Podziemia o swojej pracy konspiracyjnej - mówił. - Tak jak wspomniałem, w tej chwili jest to około 4 godzin oglądania i wydaje mi się, że to jest około 10 proc. zbiorów, które zdigitalizowaliśmy, pozyskaliśmy w ciągu tych trzech lat, ale największą wartością są te materiały, których nie ma w zespołach archiwalnych i nie ma w muzeach. Te materiały pozyskaliśmy ogłaszając zbiórki, w które się włączały media, ale też ogłaszając konkurs „Śladami bohaterów Armii Krajowej” - wyjaśnił prezes Fundacji na rzecz Wielkich Historii.

Przypomniał, że "dziś ponownie startuje ten konkurs". - Bo założeniem Muzeum, naszym marzeniem jest to, żeby wokół Muzeum utworzyć społeczność. Zapraszamy do tworzenia tego Muzeum - mówił. - Konkurs „Śladami bohaterów Podziemia” jest konkursem, w którym zachęcamy do tego, żeby uczniowie stali się historykami, żeby znaleźli materiał źródłowy (…). Szukamy artefaktu, który jest powiązany z osobą i bohaterem - tłumaczył Piwowarczuk, dodając, że organizatorzy czekają na prace do 12 listopada.

Prezes Fundacji na rzecz Wielkich Historii podziękował szeregowi instytucji, które wsparły powstanie Wirtualnego Muzeum Polskiego Państwa Podziemnego, na czele z prezesem PGE Wojciechem Dąbrowskim, Ministerstwem Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Fundacją PZU. Szczególne wyrazy podziękowań skierował do koordynującej pracę zespołu Wirtualnego Muzeum Polskiego Państwa Podziemnego Zuzanny Liepelt.

- W tym dzisiejszym symbolicznym dniu początku funkcjonowania Podziemnego Państwa Polskiego inaugurujemy działalność Wirtualnego Muzeum Polskiego Państwa Podziemnego. znamienne jest to, że to Muzeum jest wirtualne. Nie można tych eksponatów dotknąć, nie można do tego budynku wejść. I to jest podobne do tego, jak funkcjonowało Podziemne Państwo Polskie w okresie II wojny - mówił. - Ono funkcjonowało, ono było - natomiast nie było budynków, nie było agend rządowych, ale w tych wszystkich obszarach, w których państwo funkcjonuje, ono działało - wyjaśnił wiceprezes Zarządu ds. operacyjnych PGE Witold Kołodziejak.

Przyjazne młodemu pokoleniu

Zwrócił uwagę, że "w przestrzeni publicznej jest mało miejsc, które byłyby poświęcone pokazywaniu tego hartu ducha walki naszego społeczeństwa, który objawiał się działalnością naszych przodków w tym trudnym okresie". - Stąd wsparcie przez PGE tej inicjatywy utworzenia tego Wirtualnego Muzeum. Ponieważ samo zagadnienie Państwa Podziemnego jest unikatowe w historii Polski, ale myślę, że też wielu innych krajów - powiedział.

- To Muzeum, mam taką nadzieję, przedstawia te wydarzenia historyczne w sposób taki przyjazny, zwłaszcza młodemu pokoleniu. (…) Zachowanie pamięci o tradycji, o tym, jak nasi przodkowie walczyli, aby nasz kraj, nasze państwo mogło funkcjonować, jest bardzo istotne - podkreślił Witold Kołodziejak, przypominając, że PGE tradycyjnie od wielu lat czci "Energetyków w Powstaniu Warszawskim".

Przedstawicielka PGE Katarzyna Kazała przedstawiła wyniki badań marketingowych opinii publicznej na temat roli i znaczenia Polskiego Państwa Podziemnego. - W społeczeństwie panuje bardzo silne przekonanie, że historię II wojny światowej powinien znać każdy obywatel, że jest to element naszej tożsamości i powinniśmy, jak najbardziej o tej historii pamiętać, odświeżać sobie tę wiedzę - mówiła. - II wojna światowa jest dla Polaków okresem szczególnym, kojarzonym z ogromem nieszczęść, które dotknęły nasz cały naród - z męczeństwem, ale i z bohaterską walką o wolność - podkreśliła, dodając, że badanie przeprowadzono na przełomie sierpnia i września.

Zwróciła uwagę, że "9 na 10 badanych uważa II wojnę światową za ważne wydarzenie w historii Polski, a 7 na 10 badanych uważa, że wydarzenia II wojny światowej mają silny wpływ na współczesność".

- Zapytaliśmy również o samą ideę Wirtualnego Muzeum - i ponad 90 proc. naszych badanych podkreśla konieczność przypominania ludziom o historii II wojny światowej, przypominania losów Armii Krajowej, Polskiego Państwa Podziemnego - powiedziała. - I jak najbardziej ten wydźwięk jest taki, że takie idee jak Wirtualne Muzeum są jak najbardziej cenne, są jak najbardziej potrzebne oraz spotkały się z bardzo dużym zainteresowaniem, gdyż pomysł stworzenia Wirtualnego Muzeum o Polskim Państwie Podziemnym spotkał się z bardzo szeroka akceptacją społeczną. Ponad 70 proc. naszych badanych uznała pomysł za ciekawy. I co najważniejsze niezależnie od wieku, niezależnie od wykształcenia, niezależnie od wielkości miejscowości zamieszkania, że z miła chęcią to Wirtualne Muzeum odwiedzą - oceniła Katarzyna Kazała.

Organizatorem Muzeum Polskiego Państwa Podziemnego jest Fundacja na rzecz Wielkich Historii. Mecenasem Muzeum jest Fundacja PGE Polska Grupa Energetyczna. Projekt dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury.

Czytaj też: „Powstanie Warszawskie – relacje”. W środę gala wieńcząca projekt