Znajdującą się na peryferiach Ciechanowa, w miejscu najwyżej położonym w mieście, wieżę ciśnień, będącą zbiornikiem wyrównawczym sieci wodociągowej, wybudowano w połowie lat 70. XX wieku według projektu warszawskiego architekta Jerzego Bogusławskiego. Zgodnie z umową podpisaną przez prezydenta Ciechanowa i marszałka województwa mazowieckiego, do końca 2018 roku niezwykły zabytek ma przejść rewitalizację i stać się Eksploratorium Matematyki i Techniki. A wszystko zaczęło się od profesor Magdaleny Fikus słuchającej Radia dla Ciebie.

Wieża nadzwyczajna

- O ciechanowskiej wieży ciśnień usłyszałam po raz pierwszy na antenie RDC - powiedziała członkini Rady Programowej Centrum Nauki Kopernik, popularyzatorka nauki, profesor biologii molekularnej Magdalena Fikus, inicjatorka rewitalizacji wyjątkowego zabytku. - Była to opowieść o tym, jak architekt Jerzy Bogusławski zaprojektował wieżę w latach 90. ubiegłego stulecia. Zaprojektować wieżę ciśnień, niby nic ciekawego. Ale pan Bogusławski pomyślał: zrobię coś nadzwyczajnego - skomponował ją z dwóch elementów matematycznych - powiedziała profesor. Na szczycie wieży znajduje się "obwarzanek" - torus, który stoi na nietypowym fundamencie. - To hiperboloida jednopowłokowa, wiele nóg skręconych ze sobą, które łączy jeden środek symetrii - dodała.

Matematyczny zabytek

Wieża nie została nigdy użyta. Jak przyznała prof. Fikus, raz napełniono ją do połowy, później zmieniła się technologia fabryki, dla której ją zbudowano. - Od tego czasu, już od 40 lat wieża stoi. Była wykonana z dobrych i trwałych materiałów, ale widać na niej ząb czasu - powiedziała. Miasto jednak oceniło, że zabytek nadaje się do rewitalizacji. - Pięć lat temu, w tym radiu, usłyszałam, że pan Bogusławski proponuje, żeby te dwie wyjątkowe figury matematyczne wykorzystać jako "wabik" dla ludzi, którzy chcieliby zaznajomić się z ciekawymi formami matematycznymi - mówiła. Jak dodała, matematyka otacza nas zewsząd. - Jeśli ktoś układa puzzle, to też jest matematyka. Origami - matematyka. Taniec, teatr.. Ta wieża, to przykład idealnego zastosowania matematyki ciekawie pokazanej - powiedziała. Pomysł, by wokół tej wieży stworzyć interaktywne centrum naukowe zainteresował prof. Fikus na tyle, że poruszyła Centrum Nauki Kopernik do współpracy z ciechanowskim urzędem miasta.

W światowym rankingu

Nieużytkowana od ponad 40 lat wieża ciśnień w Ciechanowie to konstrukcja wyróżniona ze względu na swą oryginalność w rankingu The World Geography. Z kolei kamienica, która została włączona do tego samego projektu rewitalizacyjnego, pochodzi z początku XX wieku, przed II wojną światową należała do żydowskiej rodziny Pianka, a kilka lat temu została wyłączona z użytkowania. Remont wieży i park nauki wraz z pawilonem dydaktycznym zostanie zrealizowany za ponad 10,5 mln zł. Całość prac powinna zakończyć się do połowy 2018 r. Umowę na dofinansowanie przedsięwzięcia ze środków unijnych podpisali w piątek prezydent Ciechanowa Krzysztof Kosiński i marszałek województwa mazowieckiego Adam Struzik. - To dzień spełnienia moich marzeń - powiedziała prof. Fikus obecna podczas podpisania umowy. Częścią projektu jest także rewitalizacja jednej z zabytkowych kamienic, gdzie powstanie Klub Młodego Odkrywcy i Pracownia Dokumentacji Dziejów Miasta, a także klubokawiarnia, galeria artystyczna i Klub Seniora.

Znajdująca się przy ul. Płockiej  w Ciechanowie wieża ciśnień, która została w 1972 roku zaprojektowana przez architekta Jerzego Bogusławskiego, jest obiektem włączonym do wojewódzkiej ewidencji zabytków nieruchomych techniki. Wieża została zaprojektowana jako wyrównawczy zbiornik wody dla przemysłowej dzielnicy miasta. Jest to konstrukcja unikatowa. Zbiornik z blachy stalowej o pojemności 1.560 m³ w kształcie opony (torusa) wykonany z rury o średnicy 6m opiera się na hiperboidalnej konstrukcji wsporczej, wykonanej z 64 prostych rur, z wierzchołkami skośnie przemieszczonymi w stosunku do punktów ich podparcia na fundamencie. Zbiornik znajduje się w najwyższym miejscu w mieście, 143 m. n. p. m. Wysokość obiektu wynosi 28,65 m od poziomu terenu.