Na audycję zaprasza Piotr Łoś.

Na audycję zaprasza Piotr Łoś.

Na audycję zaprasza Piotr Szymon Łoś.

W drugiej części wspomnień i opowieści p. Anny "Kuby" z Cieleckich Płodowskiej słyszymy o powiązaniach rodzinnych między Cieleckimi i Sienkiewiczami: Zuzanna Henrykowa Sienkiewiczowa (synowa pisarza) była rodzoną siostrą Jerzego Cieleckiego (1900-1979), ojca bohaterki audycji. Kontakty rodzinne były już przed wojną, ale zacieśniły się w okresie powojennym, kiedy Anna i Grzegorz Płodowscy na kilka lat zamieszkali w Oblęgorku, pomagając rodzinie Sienkiewiczów w prowadzeniu gospodarstwa rolnego, którego część polskie państwo ludowe oddało spadkobiercom pisarza. Jest też w tej relacji ogromnie ciekawa historia, bardzo osobista, a jednocześnie ukazująca złożoność relacji między narodem polskim i niemieckim w okresie II wojny św. Bo oto, Niemiec z krwi i kości, zwolennik faszyzmu hitlerowskiego, Robert Nemling był mężem jednej z krewnych rodziny Cieleckich. Jego postawa wobec polskiej części rodziny należy do tych, której nie ma co zarzucić pod względem moralnym. I wreszcie, słyszymy historię gospodarza - rolnika, Grzegorza Płodowskiego, który z pasją ratował państwowe majątki ziemskie, za co tracił pracę... Mimo tych szykan, razem z żoną - gościem programu, Anną Płodowską oraz dwiema córkami, Zofią i Jadwigą, przeżył on najtrudniejszy czas stalinizmu i PRL.

Na audycję zaprasza Piotr Łoś.

Biskup płocki, znamienity przedstawiciel rodu

W katedrze w Płocku znajduje się przepiękny nagrobek biskupa płockiego (na którego konserwację właśnie niedawno, bo w maju br. parafia katedralna św. Zygmunta otrzymała dofinansowanie z urzędu marszałkowskiego), Hieronima Cieleckiego (1563-1627). Jak pisze monografista Cieleckich, w rodzinie tej był to jedyny biskup, ale duchownych było więcej. Służyli więc Cieleccy krajowi (udział w wielu wojnach, bitwach, konspiracji niepodległościowej) i Kościołowi. Za osobę związaną zresztą z Kościołem uważany był również Artur Cielecki, znany działacz społeczno-polityczny ze Lwowa.

Cieleccy pochodzą z magnackiego rodu Zarembów. Gdy ukształtowali się jako osobna rodzina herbu Zaremba, należeli do stanu szlacheckiego, ale nadal zamożnego i wpływowego; mieli sześciu kasztelanów, a Andrzej Cielecki, chorąży szadkowski, marszałek konfederacji barskiej w Sandomierskiem, był też posłem na Sejm Wielki (Czteroletni).

Wywodzili się z Wielkopolski, potem byli też w Małopolsce (Barcice), ale jeden z nich, Józef Cielecki (1750-1797), ożeniony z Anną z Mycielskich (1° Wincentową Potocką), w 1777 roku od rządu austriackiego nabył dobra królewskie Hadynkowce i w ten sposób z Wielkopolski przeniósł się do ówczesnej Galicji.

Włodzimierz i Artur – czasy autonomii w Galicji

Spośród potomków Józefa i Anny z Mycielskich, w swej epoce znamienitymi przedstawicielami rodziny byli: Włodzimierz Cielecki (1829-1882), poseł na Sejm Krajowy Galicyjski oraz członek wiedeńskiej Rady Państwa, właściciel Byczkowiec oraz Artur Cielecki (1850-1930). Ten drugi, pragnąc uchronić ludność chłopską od wpływów „przewrotowych”, zajął się pracą społeczną na je rzecz, m.in. organizując kółka rolnicze, w których potem piastował także wysokie stanowiska lub był inspiratorem większości ich działań, także po ich połączeniu w jeden organizm stowarzyszeniowy w Małopolsce. Ukoronowaniem jego kariery było z pewnością zasiadanie w fotelu poselskim w Sejmie krajowym we Lwowie. Za swoją 35-letnią pracę społeczno-polityczną już w wolnej Polsce został uhonorowany przez rząd Polonią Restitutą, zaś przez papieża Piusa X mianowany komandorem orderu św. Grzegorza. To właśnie Artur Cielecki był właścicielem Hadynkowiec, które na przełomie lat 20. i 30. XX wieku objął jego stryjeczno-stryjeczny bratanek, Jerzy Cielecki (1900-1979), ożeniony z Zofią ze Skałkowskich.

Zaprawieni w boju

Z pokolenia, o którego przedstawicielach w Hadynkowcach zawsze się wspominało, był Juliusz Cielecki (1870-1914) – zginął na Wielkiej Wojnie w 1914 roku pod Limanową, Piotr Cielecki (syn ww. Juliusza) – zginął w wojnie polsko-bolszewickiej pod Brodami w 1920 roku. Do walki o wolność kraju stawili się również w 1920 roku: Jan, Włodzimierz, Jerzy i Piotr Cieleccy. Sama zaś bohaterka tej audycji, zaprzysiężona przez śp. Michała Żółtowskiego (1915-2009), w czasie okupacji administratora majątku Minoga Wacława i Anny z Potockich Skarbków-Borowskich, była kurierką, narażana na okupacyjne niebezpieczeństwa, „wędrując” z rozkazami i informacjami między majątkami małopolskimi, jak np. Czaple Wielkie, Czaple Małe, Sieciechowice, właśnie Minoga i in.

O historii Cieleckich, nieco tej dawniejszej, ale głównie o rodzinie, sąsiadach i przyjaciołach, w programie opowiada i roztacza swoje wspomnienia córka właśnie Jerzego i Zofii, p. Anna „Kuba” Grzegorzowa Płodowska (ur. 1925).

Na audycję zaprasza Piotr Łoś.

Na audycję zaprasza Piotr Łoś.

O historii swoich dziadków i rodziców (Młockich, Szmidtów, Wolszczanów), związanych własnością i tradycją z majątkiem oraz pałacem w Woli Rasztowskiej (pow. wołomiński) w programie opowiadała Cecylia z Wolszczanów Rabenda.

O Ilińskich z Romanowa na Wołyniu w programie opowiadała Idalia Ilińska-Kaszowska

Fot. podpis: Car Paweł I uwalnia z więzienia Tadeusza Kościuszkę, za wstawiennictwem Augusta Ilińskiego, grafika nieznanego autora; domena publiczna