W związku z 79. rocznicą wybuchu Powstania Warszawskiego w stolicy przygotowano szereg wydarzeń.

Uroczystości trwają w Warszawie przez cały dzień. Rozpoczęły się o godz. 9 złożeniem kwiatów pod tablicą na budynku przy ul. Filtrowej 68 upamiętniającą wydanie rozkazu rozpoczęcia zrywu przez dowódcę Okręgu Warszawskiego Armii Krajowej gen. Antoniego Chruściela, ps. Monter. W uroczystości bierze udział szef Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych Jan Józef Kasprzyk.

Uroczystości z Prezydentem RP

Prezydent upamiętnił przed południem ofiary niemieckiego obozu przejściowego na Zieleniaku na warszawskiej Ochocie.

Andrzej Duda podkreślił, że rozpoczyna się w stolicy szczególny czas. – Przez cały sierpień, przez cały wrzesień będą upamiętniane miejsca cierpienia ludności Warszawy, miejsca walk, w których powstańcy bronili się przed hitlerowską, przed niemiecką nawałą, bohaterskiego oporu Warszawy wobec hitlerowskiego najeźdźcy – powiedział.

Apelował o godne uczczenie pamięci bohaterów Powstania Warszawskiego, którymi, jak podkreślił, byli nie tylko ci, którzy walczyli w powstaniu z bronią w ręku i nie tylko ci, którzy z bronią w ręku w tym powstaniu polegli. – Ale była cała ludność Warszawy, która była tutaj w Warszawie z powstańcami, która ich wspierała, wśród której znajdowali oparcie i która cierpiała niewinnie, bezbronna, mordowana, tu na Ochocie, na Woli, w innych miejscach Warszawy, gdzie doszło do kaźni mieszkańców – mówił prezydent.

Podkreślił, że nigdy nie wolno zapomnieć o tym, że w czasie Powstania Warszawskiego zabitych i zamordowanych zostało ponad 180 tysięcy mieszkańców stolicy.

– To była straszliwa cena, jaką Warszawa, jaką Polacy, jaką warszawiacy zapłacili za swoje pragnienie wolności, za swoją niezłomność, za swoją twardość i swoją hardość wobec okupanta, jaką zapłacili za wolną Polskę – powiedział prezydent

Premier w Muzeum Powstania Warszawskiego

Z kolei premier Mateusz Morawiecki przed południem odwiedził Muzeum Powstania Warszawskiego, gdzie złożył kwiaty pod tablicą pamiątkową poświęconą prezydentowi Lechowi Kaczyńskiemu oraz przy Dzwonie „Montera”.

– Można się zapytać, czy celem powstania była sprawiedliwa Polska, czy sprawiedliwość jako taka. Czy celem powstania była wolna, suwerenna Rzeczpospolita Polska. A może celem powstańców, którzy walczyli i oddawali swoje życie, była silna Polska, taka której nikt nie będzie mógł już podbić, zniszczyć czy rozebrać. Może cel był jeszcze większy. Może celem było to, by Polska była zjednoczona, by była jedna, by zjednoczenie narodowe było naszym znakiem, znakiem także naszych czasów – czasów przyszłości, o którą walczyli powstańcy – mówił szef rządu.

Podkreślił, powstańcy walczyli o biało-czerwoną, o orła, ale przede wszystkim była to walka dobra ze złem. – Złem, które chciało zniszczyć nie tylko życie, odwrócić do góry nogami całą hierarchię wartości. Za to także powstańcy oddawali życie – wskazał Morawiecki.

Stwierdził, że Powstanie Warszawskie, to wydarzenie, które miało swój początek, ale nie ma swojego zakończenia i które w naszych dziejach, wiąże się z konsekwencjami, które miały wielkie znaczenie po wojnie i mają wielkie znaczenie dzisiaj.

– Nie znamy wszystkich konsekwencji Powstania Warszawskiego, wiemy tylko, że ono się stale odradza. Odradza się w nas. Rzuca nowe światło na dawne wydarzenia i w przyszłość, w perspektywę – powiedział Morawiecki.

„Jak klatki z filmów”

Powstańcom podczas obchodów towarzyszył reporter Radia dla Ciebie Przemysław Paczkowski. Jak powiedziała mu jedna z uczestniczek Marszu Mokotowa, obrazy z Powstania przemykają jej w głowie jak klatki z filmów.

Pochód przed południem wyruszył z parku Dreszera, sprzed Pomnika Mokotów '44. Walki powstańcze w tej dzielnicy były jednymi z najdłuższych w Warszawie.  

Obchody na Powązkach

Po południu rozpoczną się uroczystości na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach. O godz. 16:45 prezydent Andrzej Duda złoży wieniec na grobie gen. Antoniego Chruściela „Montera”. O godz. 17, w godzinę „W”, przed Pomnikiem Gloria Victis hołd powstańcom złożą przedstawiciele władz państwowych – obok prezydenta Andrzeja Dudy obecni będą też premier Mateusz Morawiecki, marszałkowie Sejmu – Elżbieta Witek i Senatu – Tomasz Grodzki, ministrowie, m.in. szef MKiDN Piotr Gliński oraz szef MON Mariusz Błaszczak – a także władze Warszawy z prezydentem Rafałem Trzaskowskim, kombatanci oraz mieszkańcy stolicy. W całym mieście rozlegną się syreny.

Wieczorne uroczystości

Na godz. 18:30 zaplanowano uroczystość złożenia kwiatów na kurhanie, w którym znajdują się prochy ponad 50. tysięcy mieszkańców stolicy i powstańczego wojska. Odmówiona zostanie również modlitwa międzyreligijna przy pomniku Polegli Niepokonani, który znajduje się na Cmentarzu Powstańców Warszawy.

O godz. 20 na dziedzińcu Muzeum Żołnierzy Wyklętych i Więźniów Politycznych PRL odbędzie się widowisko słowno-muzyczne Instytutu Pamięci Narodowej pt. „Bunt wznieci słowo poety”. Pół godziny później na pl. Marszałka Józefa Piłsudskiego rozpocznie się koncert „Warszawiacy zaśpiewają (nie)zakazane piosenki”.

W Warszawie 1 sierpnia 1944 r. do walki stanęło ok. 40–50 tys. powstańców. Planowane na kilka dni powstanie trwało ponad dwa miesiące. W czasie walk w stolicy zginęło ok. 18 tys. powstańców, a 25 tys. zostało rannych. Straty wśród ludności cywilnej były ogromne i wyniosły ok. 180 tys. zabitych. Pozostałych przy życiu mieszkańców Warszawy, ok. 500 tys., wypędzono ze zniszczonego miasta, które po powstaniu Niemcy niemal całkowicie zburzyli.

Czytaj też: Godzina „W”. Warszawa uruchomi syreny w rocznicę wybuchu Powstania Warszawskiego