Z Łosiem przez las

Nadleśnictwo Chotyłów, cz. 5

  • Piotr Szymon Łoś

  • 30.12.2022
  • 18 min 04 s

Krótki opis odcinka

Jak co roku, 23 stycznia wierni obrządku łacińskiego oraz wschodniego (grekokatolickiego) będą wspominać Męczenników Podlaskich, którzy zostali błogosławieni przez papieża Jana Pawła II 6 października 1996 roku. Wyniesieni wówczas na ołtarze to podlascy unici - grekokatolicy, podlegający jurysdykcji Watykanu, ale modlący się w rycie bizantyjskim, zgodnie z postanowieniami Unii Brzeskiej z 1596 roku. W Królestwie Polskim Kościół katolicki, a również i szczególnie grekokatolicy byli poddawani licznym represjom przez carat. Jedną z form represji była decyzja o likwidacji Unii oraz idący za tym nakaz przechodzenia unitów na prawosławie, czemu oni sprzeciwiali się. Podlasie (głównie obszary nadbużańskie, powiat bialski, jak też Polesie - w górę rzeki aż do pogranicza lubelsko-podkarpackiego) było świadkiem wielu wydarzeń, związanych z likwidacją i niszczeniem Unii, ale wśród najkrwawszych wymienia się zbrojne napaści zaborcy na wiernych unickich w Pratulinie i Drelowie w styczniu 1874 roku. W Pratulinie, przed niewielką cerkwią unicką, skonfiskowaną na rzecz prawosławia, modlili się wierni uniccy, do których wojsko carskie (w tym oddział kozaków) otworzyło ogień. Podczas rzezi zginęło 13 osób, głównie prostych ludzi - rolników. Pierwszy strzał śmiertelnie ugodził Wincentego Lewoniuka (ok. 1849-1874) z Woroblina, powszechnie szanowanego młodego człowieka, zaś symbol chrześcijaństwa - krzyż dzierżył w ręce Daniel Karmasz (1826-1874), żonaty rolnik z Łęgów, mąż i ojciec rodziny, starosta cerkiewny, "przewodniczący bractwa", przywódca, nawołujący do protestu. Krzyż, którego bronił jako symbolu wiary i sprzeciwu wobec rusyfikacji, znajduje się w sanktuarium pratulińskim. Tam też są relikwie łącznie 13 błogosławionych Unitów Podlaskich. Potomkiem ww. Daniela jest Andrzej Karmasz, leśniczy Leśnictwa Dobryń w Nadleśnictwie Chotyłów, który w programie opowiedział dzieje swojej rodziny, zarówno po mieczu - Karmaszów, jak i ze strony babki - Jufimiuków.

Opis odcinka

Jak co roku, 23 stycznia wierni obrządku łacińskiego oraz wschodniego (grekokatolickiego) będą wspominać Męczenników Podlaskich, którzy zostali błogosławieni przez papieża Jana Pawła II 6 października 1996 roku. Wyniesieni wówczas na ołtarze to podlascy unici - grekokatolicy, podlegający jurysdykcji Watykanu, ale modlący się w rycie bizantyjskim, zgodnie z postanowieniami Unii Brzeskiej z 1596 roku.

W Królestwie Polskim Kościół katolicki, a również i szczególnie grekokatolicy byli poddawani licznym represjom przez carat. Jedną z form represji była decyzja o likwidacji Unii oraz idący za tym nakaz przechodzenia unitów na prawosławie, czemu oni sprzeciwiali się. Podlasie (głównie obszary nadbużańskie, powiat bialski, jak też Polesie - w górę rzeki aż do pogranicza lubelsko-podkarpackiego) było świadkiem wielu wydarzeń, związanych z likwidacją i niszczeniem Unii, ale wśród najkrwawszych wymienia się zbrojne napaści zaborcy na wiernych unickich w Pratulinie i Drelowie w styczniu 1874 roku.

W Pratulinie, przed niewielką cerkwią unicką, skonfiskowaną na rzecz prawosławia, modlili się wierni uniccy, do których wojsko carskie (w tym oddział kozaków) otworzyło ogień. Podczas rzezi zginęło 13 osób, głównie prostych ludzi - rolników. Pierwszy strzał śmiertelnie ugodził Wincentego Lewoniuka (ok. 1849-1874) z Woroblina, powszechnie szanowanego młodego człowieka, zaś symbol chrześcijaństwa - krzyż dzierżył w ręce Daniel Karmasz (1826-1874), żonaty rolnik z Łęgów, mąż i ojciec rodziny, starosta cerkiewny, "przewodniczący bractwa", przywódca, nawołujący do protestu. Krzyż, którego bronił jako symbolu wiary i sprzeciwu wobec rusyfikacji, znajduje się w sanktuarium pratulińskim. Tam też są relikwie łącznie 13 błogosławionych Unitów Podlaskich.

Potomkiem ww. Daniela jest Andrzej Karmasz, leśniczy Leśnictwa Dobryń w Nadleśnictwie Chotyłów, który w programie opowiedział dzieje swojej rodziny, zarówno po mieczu - Karmaszów, jak i ze strony babki - Jufimiuków.

Przejdź do galerii

Kategorie:

OGÓLNY OPIS PODCASTU

Z Łosiem przez las

Radio Dla Ciebie proponuje cykl audycji i reportaży poświęconych życiu oraz pracy polskich nadleśnictw, pt. „Z Łosiem przez las”. W każdy piątek, od godz. 6.35 red. Piotr Szymon Łoś rozmawia o przyrodzie oraz porusza ważne kwestie codziennego życia w otaczających nas lasach. Audycja przygotowywana we współpracy z Regionalną Dyrekcją Lasów Państwowych w Lublinie (RDLP Lublin)

Odcinki podcastu (317)

  • Nadleśnictwo Włodawa, cz. 5

    • 12.04.2024

    • 20 min

  • Nadleśnictwo Włodawa, cz. 4

    • 05.04.2024

    • 17 min 27 s

  • Nadleśnictwo Włodawa, cz. 3

    • 29.03.2024

    • 14 min 54 s

  • Nadleśnictwo Włodawa, cz. 2

    • 22.03.2024

    • 15 min 49 s

  • Nadleśnictwo Włodawa, cz. 1

    • 15.03.2024

    • 18 min 20 s

  • Nadleśnictwo Sarnaki, cz. 4

    • 08.03.2024

    • 22 min 25 s

  • Nadleśnictwo Sarnaki, cz. 3

    • 01.03.2024

    • 18 min 36 s

  • Nadleśnictwo Sarnaki, cz. 2

    • 23.02.2024

    • 17 min 50 s

  • Nadleśnictwo Sarnaki, cz. 1

    • 16.02.2024

    • 16 min 24 s

  • Nadleśnictwo Radzyń Podlaski, cz. 4

    • 09.02.2024

    • 20 min 07 s

1
2
3
...
30
31
32