Wiadomości
Posłuchaj z regionu
Opis odcinka
Tak jak mazurki wielkanocne były najpierw na stołach szlacheckich (głównie z powodu różnic ekonomicznych między dworem a wsią), tak i ryby słodkowodne dopiero dużo później trafiły na wigilijną wieczerzę na wsi radomskiej. Stawy rybne były przeważnie własnością ziemiańską, a chłopi – jeżeli miewali karpia czy inną rybę – to można sądzić, iż pochodziła ona z kłusownictwa.
Danuta Gawęda z Zaborowia mówi, iż już od dawna w jej domu nie przestrzega się obyczaju dwunastu potraw na Wigilię. Jej starsza koleżanka z zespołu „Zaborowianki” – Lucyna Gawor z kolei opowiada, iż w domu teściowej jej syna jak najbardziej tradycja ta jest podtrzymywana. Obie rodziny mieszkają w regionie radomskim, a więc z tradycją bywa różnie.
Czasami niepiśmienni chłopi mieli w pamięci fragmenty Pisma Świętego, mówiące o narodzeniu Pańskim, czytane zazwyczaj na początek Wigilii. Nie dziwi więc fakt, że w niektórych domach tak rozpoczynano wieczerzę, a w innych, zapewne w większości, gdzie jeszcze ludzie nie czytali i nie pisali, nie było komu odpowiedniego fragmentu przeczytać. Dziś jest to już daleka przeszłość, tradycja czytania fragmentu z Biblii przez najmłodszych członków rodziny ma się dobrze i jest kultywowana, zarówno w domach wiejskich, jak i w mieście.
Z tradycji najdawniejszych w domach wiejskich w regionie radomskim ostały się te zwyczaje, które współcześnie stosuje się prawie wszędzie. Niemniej – jak powtórzyła w audycji wielokrotnie dr Justyna Górska-Streicher – „co wieś, to inna pieśń”. Sąsiednie nawet wioski mogły mieć swoją lokalną tradycję, a ona zawsze była wzbogacana przez „matriarchat”, czyli dzięki kobietom, które zazwyczaj gotowały to, czego nauczyły się w domach rodzinnych.
O tradycjach żywych i tych już bardzo dawno zapomnianych, w audycji mówią: Danuta Gawęda i Lucyna Gawor z zespołu ludowego „Zaborowianki” z Zaborowia (gm. Orońsko, pow. szydłowiecki) oraz dr Justyna Górska-Streicher, etnograf, badaczka z Muzeum Wsi Radomskiej. Świąteczne opowieści „okrasiły” kolędami wszystkie członkinie zespołu „Zaborowianki”.
„Zaborowianki” przyjechały do Radia dla Ciebie w czwartek 19 grudnia br., prezentując nie tylko wiedzę teoretyczną, ale ustawiły stoisko z pierogami, ciastami, chlebem i innymi smakołykami świątecznymi, które co roku na Boże Narodzenie przygotowują w swoich domach.
Ponadto, w tym dniu swoje prace zaprezentowali dwaj artyści – rzeźbiarze: Adam Sobień i Mariusz Bogusławski, współpracujący z Muzeum Wsi Radomskiej, zaś piękne ozdoby choinkowe pokazała Maria Ostrowska ze Stowarzyszenia "Aktywni na Targowej" ze Skaryszewa.
Dyrektor Muzeum Wsi Radomskiej, Ilonie Jaroszek, a przede wszystkim Annie Ziółek, kierownikowi Działu Edukacji Muzeum bardzo dziękujemy za przygotowanie radiowej wizyty twórców regionu radomskiego w tym przedświątecznym dniu.
[gallery ids="315611,315612,315613,315614,315615,315616,315617,315618,315619,315620,315621,315622,315623,315624,315625,315626,315627,315628,315629,315630,315634,315633"]Kategorie:
OGÓLNY OPIS PODCASTU
Łosiowisko
Historia, tradycje, zabytki, ciekawi ludzie. Dwory, pałace, wiejskie chaty, dworce kolejowe. Przyroda: rzeki, lasy, zwierzęta. Kultura, zróżnicowanie wyznaniowe i kulturowe, mniejszości narodowe. Literatura i opowieści ludzi wsi. A wszystko jak u Reja: między panem, wójtem i plebanem. Mazowsze, Podlasie, Kurpie, ziemia radomska. Regionalizm na tle kultury oraz historii kraju i narodu.
Odcinki podcastu (608)
-
Życie Siedlczan i twórczość artystyczna w okresie PRL
„Tworzone w czasach PRL” – to wystawa w Muzeum Regionalnym im. M. Asłanowicza w Siedlcach, prezentująca dwie kolekcje malarstwa artystów urodzonych w Siedlcach: Małgorzaty Łady-Maciągowej (1881-1969) i Michała Borucińskiego (1885-1976). Jak piszą autorki ekspozycji, oboje artyści swoją twórczość zaczynali na początku XX wieku, a w okresie międzywojennym osiągnęli uznanie. Przeżyli czasy drugiej wojny światowej i w nieco zmienionych warunkach ją kontynuowali.
Prezentacja twórczości M. Łady-Maciągowej i M. Borucińskiego nie przypadkowo (a z inspiracji) zbiegła się z inną dużą ekspozycją czasową, która z kolei opowiada o życiu Siedlczan w okresie Polski Ludowej: „Czy mnie jeszcze pamiętasz… PRL w Siedlcach”.
Jakie zatem były Siedlce w okresie PRL, a przede wszystkim, jak wyglądały twórczość oraz życie artystów, których prace możemy oglądać – w programie mówią: dr Agnieszka Pasztor i Agnieszka Hyckowska z Muzeum Regionalnego w Siedlcach.
-----------
Kurator wystawy „Tworzone w PRL”: Danuta Michalec
Komisarz wystawy „Tworzone w PRL”: Bożena Skoczeń-Ceranka
Kurator wystawy „Czy mnie jeszcze pamiętasz…”: Agnieszka Hyckowska
-
22.09.2024
-
52 min 01 s
-
-
Pensjonaty i ludzie - wspomnienia z Konstancina Jeziorny
O willach, pełniących rolę pensjonatów podmiejskich, jak i o ich mieszkańcach, w programie opowiadał Andrzej Krzyżanowski, prawnik, związany z Konstancinem od urodzenia, miłośnik historii i zawodowy agent nieruchomości.
-
08.09.2024
-
48 min 49 s
-
-
Wokół pieśni kurpiowskiej - spotkanie z Olgą Stopińską
Jest muzykoterapeutką, pieśniarką, edukatorką w dziedzinie śpiewu tradycyjnego, badaczką - dokumentalistką śpiewu ludowego, współzałożycielką zespołu "Burónka", a w tym wszystkim jednocześnie wielką miłośniczką śpiewu kurpiowskiego. Olga Stopińska, bo o niej mowa, na kilka dni przed koncertem na Placu Małachowskiego (wspólnie z zespołem "Gracyki" w ramach cyklu "Wirujący Plac Małachowskiego", o swojej drodze artystycznej, która przywiodła ją do pieśni kurpiowskiej, o swoich mistrzyniach śpiewu, jak i o samym występie, opowiedziała w programie "Łosiowisko" w rozmowie z Piotrem Łosiem.
-
01.09.2024
-
46 min 32 s
-
-
Sanniki Dożynki Mazowieckie, cz. 4 (z historii Sannik)
O historii Sannik, ze szczególnym uwzględnieniem dawnego majątku Antoniny z Natansonów i Stefana Dziewulskich (dzieje pałacu, działalność społeczna właścicieli, powojenne lata PRL-u, remonty obiektu, koncerty chopinowskie), w programie mówili: Aleksandra Głowacka, przewodnicząca Koła Towarzystwa im. Fr. Chopina w Sannikach, była wieloletnia dyrektor Gminnego Ośrodka Kultury w Sannikach, Ryszard Mąka, emerytowany dyrektor (od 1966 roku) Państwowego Gospodarstwa Rolnego (PGR) w Sannikach, inicjator "przywrócenia" Chopina Sannikom oraz Krzysztof Sobociński, historyk, członek Stowarzyszenia Rodzin Katolickich Diecezji Płockiej, rekonstruktor historyczny, współautor (wspólnie z Al. Głowacką) czterotomowej monografii Sannik "Sanniki i ich mieszkańcy".
-
25.08.2024
-
51 min 56 s
-
-
Sanniki Dożynki Mazowieckie, cz. 3
Dożynki województwa mazowieckiego w Sannikach; o działalności Koła Gospodyń Wiejskich "Kreatywne" w Hucie Nowej (gm. Gostynin) mówią członkinie KGW: Wanda Staniszewska i Anna Jędrzejewska; o turystyce wiejskiej, kulinarnej oraz o rzwoju turystyki jako części gospodarki Mazowsza, mówi Izabela Stelmańska, wicedyrektor Departamentu Kultury, Promocji i Sportu Mazowieckiego Urzędu Marszałkowskiego; o działalności rolniczej (80 ha ziemi, hodowla indyków i kaczek) oraz o swojej działalności społecznej na wsi, mówią Monika i Paweł Czerwińscy, rolnicy ze wsi Nagodów (pow. gostyniński), pełniący podczas Dożynek funkcję starostów dożynkowych.
-
25.08.2024
-
44 min 35 s
-
-
Sanniki Dożynki Mazowieckie, cz. 2
Mazowieckie święto plonów, Dożynki 2024 w Sannikach, pow. gostyniński. O działalności Koła Gospodyń Wiejskich "Słubiczanki" ze Słubic (gmina w pow. płockim) mówi Katarzyna Cieślak, przewodnicząca KGW; o symbolice chleba, o obrzędach dożynkowych oraz o świętach plonów u dawnych osadników olęderskich, mówi Magdalena Lica-Kaczan, etnograf, kierownik - kustosz Skansenu Osadnictwa Nadwiślańskiego w Wiączeminie Polskim (Oddział Muzeum Mazowieckiego w Płocku).
-
25.08.2024
-
38 min 22 s
-
-
Sanniki Dożynki Mazowieckie cz. 1
W Sannikach (pow. gostyniński) 25 sierpnia 2024 roku odbyły się centralne Dożynki województwa mazowieckiego, czyli tradycyjne święto plonów. O tradycjach muzycznych Sannik w programie mówi Monika Patrowicz, dyrektor Europejskiego Centrum Artystycznego im. Fryderyka Chopina w Sannikach, o mazowieckim rolnictwie mówią: Radosław Rybicki, dyrektor i Marcin Andrzej Rzońca, wicedyrektor Departamentu Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich Mazowieckiego Urzędu Marszałkowskiego, zaś o rolnictwie i bieżących sprawach gminy, mówi Gabriel Wieczorek, burmistrz Miasta i Gminy Sanniki.
-
25.08.2024
-
51 min 24 s
-
-
Od Racławic (1794) do Radzymina (1920), wystawa malarstwa batalistycznego
Wystawa prac plastycznych (malarstwo i grafika) pod tytułem "Od Racławic (1794) do Radzymina (1920)" do 30 lipca br. czynna jest w Muzeum Bitwy Warszawskiej w Radzyminie. Potem będzie wędrować także do innych miejscowości m.in. Mazowsza. Jest ona zbiorem dzieł trojga artystów: Grażyny Kostawskiej, Piotra Szałkowskiego i Hakoba Mikayelyana.
Ekspozycja poświęcona jest Insurekcji Kościuszkowskiej 1794 roku, jej przywódcom, żołnierzom, scenom bitewnym, a także ówczesnej codzienności. Całość łączy w klamrę kopia obrazu Jerzego Kossaka „Cud nad Wisłą”, autorstwa Hakoba Mikayelyana. Te dwa zwycięstwa przedstawiają determinację Polaków w walce o suwerenność i wspólnotę narodową.
O artystach, ich obrazach, jak też o innych wydarzeniach, związanych z 230 rocznicą Insurekcji Kościuszkowskiej, w programie mówił dr Leszek Marek Krześniak, prezes Polskiej Fundacji Kościuszkowskiej
-
28.07.2024
-
43 min 53 s
-
-
Tzw. szopy W. C. Toebbensa w Getcie warszawskim i obozie pracy w Poniatowej
Przeniesienie komendanta obozu zagłady w Bełżcu do obozu pracy w Poniatowej, było dla niego wielkim "rozczarowaniem". Z wielkiego "kombinatu" odkomenderowano go bowiem do mniejszego obozu na Lubelszczyźnie, w którym nie umiał "odnaleźć się". Tu bowiem ważniejszy stał się przemysł zbrojeniowy niż zabijanie więźniów...
Doszło do sporu. Walter C. Toebbens, którego "szopy" produkcyjne do Poniatowej przeniesiono z warszawskiego Getta, był niezadowolony, że jego pracowników spotykają szykany.
Patrząc z perspektywy późniejszej naszej wiedzy o machinie zbrodniczej Niemców, cóż znaczył taki spór, skoro los żydowskich pracowników był właściwie (po wykorzystaniu ich jako siły roboczej) przesądzony..., "sfinalizowany" w akcji "Dożynki".
O właścicielu zakładów produkujących na rzecz III Rzeszy, Walterze C. Toebbensie, o losie jego żydowskich pracowników i przeniesieniu produkcji z warszawskiego Getta do obozu w Poniatowej na Lubelszczyźnie, w programie mówi dr Artur Podgórski, historyk.
-
21.07.2024
-
47 min 47 s
-
-
Nieobecni - wystawa o historii Żydów ostrołęckich
Społeczność żydowska w Ostrołęce nie była tak liczna – w stosunku do całościowej liczby mieszkańców – jak w innych miejscowościach obszaru kulturowego, nazywanego Kurpiami Zielonymi, np. w Goworowie lub w Myszyńcu. Niemniej, swoją obecność, datowaną od początku XIX wieku, wyraźnie zaznaczyli w historii miasta. Zajmowali się nie tylko handlem towarami pierwszej potrzeby, ale umieli również wykorzystać bogactwo Kurpiowszczyzny, jakim był bursztyn. Najzamożniejsi z nich prowadzili własne zakłady wytwórcze w różnych dziedzinach. Mieli w Ostrołęce swoją jednostkę administracyjną – gminę żydowską, ale także wchodzili w skład Rady Miasta, a nawet – po I wojnie św., kiedy miasto było wyludnione, jego burmistrzem został samorządowiec żydowskiego pochodzenia, Mosze Kaczor. Mimo przetłumaczenia na język polski Księgi Żydów Ostrołęckich i prowadzenia w ostatnich latach badań historycznych, wiedza o ich życiu w Ostrołęce jest ciągle niewystarczająca, a świadomość społeczna o tym, że Żydzi byli stale obecni w tym mieście aż do Holocaustu, jest również jeszcze nieduża. Przypomnieniu historii i przywróceniu pamięci o nich, służy wystawa pt. „Nieobecni” w Muzeum Kultury Kurpiowskiej w Ostrołęce, o której w programie mówi jej autorka, kustosz Joanna Zyśk.
-
07.07.2024
-
48 min 45 s
-
PODCASTY
Inne z tej kategorii
-
81 odcinków
-
Niepodległa po 1918
250 odcinków -
Z innej planety
1417 odcinków10 800 sekund intensywnego treningu mózgu
-
Południe RDC
4028 odcinkówZ życiem, werwą i muzyką „Odkrywamy Mazowsze”. Pomagamy odróżnić świat wirtualny od rzeczywistego, a to najlepiej robią nasi eksperci od nowych technologii.