Spadające gwiazdy, czyli meteory, to zjawiska świetlne towarzyszące przelotowi skalnego okruchu z kosmosu (meteoroidu) przez atmosferę ziemską. Większość takich drobin spala się w atmosferze, tylko te większe są w stanie dotrzeć do powierzchni naszej planety i po upadku znajdujemy je jako meteoryty.

Meteory pojawiają się na niebie przez cały rok. Do najaktywniejszych rojów meteorów należą Perseidy. Ich aktywność zaczęła się 17 lipca, a potrwa do 24 sierpnia. Najistotniejszy jest jednak okres wokół maksimum, które przypada zwykle w nocy z 12 na 13 sierpnia. Według Amerykańskiego Towarzystwa Astronomicznego przewidywany moment maksimum w tym roku przypadnie 12 sierpnia około godz. 16 naszego czasu.

Perseidy to rój meteorów znany od starożytności. Są to szybkie meteory. Mogą mieć ślady utrzymujące się moment po przelocie. Osiągają prędkość 59 km/s. Zwykle padają grupami po 6-15 meteorów w ciągu 2-3 minut. W maksimum może być nawet 100 meteorów w ciągu godziny (w teoretycznych, idealnych warunkach).

Meteory z roju Perseidów mają związek z kometą 109P/Swift-Tuttle. To kometa okresowa, która przelatuje w pobliżu Ziemi co 133 lata. Pierwszy raz dostrzeżono ją w 1862 roku.

Noc spadających gwiazd w Muzeum Ziemi

Wydarzenie w związku z nocą spadających gwiazd organizuje Muzeum Ziemi w Warszawie. Zagra tam pianista Marcin Masecki. Oprowadzanie po placówce, spotkanie astrofizykiem z Obserwatorium Astronomicznego UW i koncert odbędą się 12 sierpnia.

W związku z planowanym koncertem Marcina Maseckiego przed Willą Pniewskiego podczas "Nocy spadających gwiazd" sala z meteorytami w PAN Muzeum Ziemi będzie dostępna bezpłatnie. "To właśnie tej nocy na niebie można zobaczyć najwięcej fragmentów komety Swift-Tuttle, zderzających się z ziemską atmosferą z prędkością prawie 60km/s!" - informuje stołeczne muzeum.

"Od połowy lipca do trzeciego tygodnia sierpnia, podczas pogodnych nocy, na niebie pojawiają się +spadające gwiazdy+, które rozbłyskują i pozostawiają po sobie świetlisty ślad. Jest to zjawisko, które nazywamy rojem meteorów, a w tym przypadku perseidów. Z tej okazji zapraszamy was serdecznie na wieczór do (i przed) Muzeum Ziemi w Warszawie. Będzie muzyka, będą meteoryty, będzie (jak to przy spadających gwiazdach) dużo miłości i nadziei" - czytamy w zapowiedzi wydarzenia w mediach społecznościowych.

Przed koncertem zaplanowano spotkanie i zwiedzanie Muzeum Ziemi pod opieką prof. dr. hab. Szymona Kozłowskiego, astrofizyka z Obserwatorium Astronomicznego UW, pasjonata i popularyzatora wiedzy o meteorytach.

Od godz. 21 wspólne obserwacje spadających gwiazd organizuje też w warszawskie Centrum Nauki Kopernik.

Gdzie oglądać Perseidy?

Wakacyjne noce to idealny czas na obserwacje meteorów z roju Perseidów.

— W okolicach 24 sierpnia kończą się te Perseidy, czyli te spadające gwiazdy. Maksimum spodziewamy się, że wypada 12 sierpnia o godzinie 16, czyli niestety w dzień. Dlatego najlepiej będzie obserwować meteory, o ile pogoda pozwoli, 12 sierpnia, powiedzmy o godzinie 22-23 w nocy —  tłumaczy Szymon Kozłowski z Obserwatorium Astronomicznego Uniwersytetu Warszawskiego.
 
   

Jak tłumaczy Kozłowski, większość Perseidów jest ciemna, przez co ciężko będzie je zaobserwować w mieście.

— 30-50 km za Warszawą w jakimś ciemnym miejscu, z dala też od innych miejscowości będzie dobrze, czyli takie okolice powiedzmy Wyszkowa po jednej stronie, Sochaczewa po drugiej stronie. Są takie mapy jasności nieba w internecie, można sobie wyszukać. Jedna z takich stron to jest lightpollution.info i tam jest po prostu mapa jak jest jasne niebo w danym miejscu. No i trzeba szukać takich miejsc, gdzie to niebo jest najciemniejsze —  wyjaśnia. 

Astronom profesor Szymon Kozłowski zdradził nam, gdzie obserwuje ale i szuka meteorytów.

— Czasami jeżdżę z kolegami, poszukiwaczami meteorytów, w okolice miasta Pułtusk. Około 10 km od Pułtuska w 1868 roku spadł deszcz meteorytów. Naraz spadło wiele meteorytów, kilkadziesiąt tysięcy. Jeździmy tam szukać, czasami zostajemy do nocy. Niebo tam jest rzeczywiście ciemne. Super widać gwiazdy, Drogę Mleczną. Takie miejsca polecam właśnie na obserwacje meteorów — mówi Kozłowski.

Do obserwacji Perseidów nie jest potrzebny żaden sprzęt optyczny. Wystarczy koc lub leżak, z którego będziemy wygodnie obserwować niebo przez dłuższy czas. Żeby zobaczyć słabsze meteory, trzeba przez przynajmniej kilkanaście minut zaadaptować wzrok do ciemności, więc unikajmy patrzenia na ekrany smartfonów i inne źródła ostrego światła. Perseidy będą pojawiać się na całym niebie, dlatego najlepiej, aby widoku nie zasłaniały nam drzewa czy budynki.

Czytaj też: Co zabija ptaki w Warszawie? Ratusz wydał komunikat [SPRAWDŹ]