Donald Trump, prezydent USA powiedział, że planuje porozmawiać z prezydentem Rosji Władimirem Putinem we wtorek 18 marca.

„Będę rozmawiał z prezydentem Putinem we wtorek. W weekend wykonano wiele pracy” — powiedział Trump reporterom na pokładzie Air Force One podczas późnego lotu powrotnego z Florydy do Waszyngtonu.

„Chcemy zobaczyć, czy możemy zakończyć tę wojnę. Może możemy, może nie, ale myślę, że mamy na to bardzo duże szanse” — dodał Trump. 

Zapytany, jakie ustępstwa są rozważane, Trump zapewnił, że „będziemy rozmawiać o terytorium. Będziemy rozmawiać o elektrowniach (...). Myślę, że przedyskutowaliśmy już bardzo wiele z obiema stronami, Ukrainą i Rosją. (...) Rozmawiamy, dzielimy pewne zasoby” — stwierdził.

Trump opisał Ukrainę jako trudniejszą we współpracy niż Rosja. Gdy 28 lutego doszło do jego spotkania w Waszyngtonie z ukraińskim prezydentem Wołodymyrem Zełenskim, rozmowa miała gwałtowny przebieg i zakończyła się przedwczesnym opuszczeniem Białego Domu przez ukraińskiego przywódcę. Agencja Reutera zauważyła, że przyjęcie przez Ukrainę proponowanego przez USA zawieszenia broni wymusza na Rosji ustąpienie wobec żądań Trumpa dotyczących przerwania walk i może wystawić na próbę opinię prezydenta USA o Władimirze Putinie.

„Imitacja działań pokojowych”?

Mianem „imitacji działań pokojowych” nazwał w czwartek 13 marca jeden z doradców Władimira Putina propozycję 30-dniowego rozejmu w wojnie w Ukrainie. Jurij Uszakow odniósł się w ten sposób do przyjętej we wtorek w Dżuddzie w Arabii Saudyjskiej wspólnej inicjatywy USA i Ukrainy.

Kremlowski doradca Władimira Putina Jurij Uszakow wyraził pogląd, że proponowane przez Waszyngton i Kijów zawieszenie broni w wojnie w Ukrainie będzie wyłącznie „wytchnieniem dla ukraińskich sił zbrojnych”.

„Wydaje mi się, że w tej sytuacji nikt nie potrzebuje żadnych działań, które tylko imitują działania pokojowe” — oświadczył Uszakow, cytowany przez agencję Reutera, która powołała się na rosyjskie media państwowe.

Kremlowski doradca ocenił też, że amerykańsko-ukraińska propozycja nie daje niczego Rosji, która — jak podkreślił — dąży do rozwiązania pokojowego w perspektywie długookresowej. Uszakow wyraził także nadzieję, że Stany Zjednoczone wezmą pod uwagę stanowisko Kremla w przyszłych inicjatywach na rzecz zakończenia wojny na Ukrainie.

Po wtorkowych negocjacjach w Arabii Saudyjskiej prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski poinformował, że proponowany rozejm obejmowałby działania w przestrzeni powietrznej, na morzu i wzdłuż całej linii frontu na lądzie. „Ukraina akceptuje tę propozycję, uważamy ją za pozytywną. (...) My się zgadzamy, a jeśli Rosjanie się zgodzą, to zawieszenie broni zacznie obowiązywać natychmiast” — podkreślił ukraiński przywódca.

We wspólnym oświadczeniu resorty dyplomacji Ukrainy i USA przekazały, że „Stany Zjednoczone zakomunikują Rosji, iż wzajemność po stronie Rosji jest kluczem do osiągnięcia pokoju”.

30-dniowy rozejm i wznowienie pomocy wojskowej

Z tekstu wspólnego oświadczenia USA i Ukrainy po wtorkowych rozmowach w Arabii Saudyjskiej wynika, że Ukraina wyraziła gotowość przyjęcia propozycji USA dotyczącej wdrożenia natychmiastowego, tymczasowego 30-dniowego zawieszenia broni, a USA natychmiast przywrócą wymianę informacji i wywiadowczych i wsparcie wojskowe dla Ukrainy.

„Ukraina wyraziła gotowość przyjęcia propozycji USA dotyczącej wdrożenia natychmiastowego, tymczasowego 30-dniowego zawieszenia broni, które może zostać przedłużone za obopólną zgodą stron oraz podlega akceptacji i równoczesnemu wdrożeniu przez Federację Rosyjską — napisano w tekście oświadczenia.

W dokumencie zaznaczono też, że Stany Zjednoczone „natychmiast zniosą przerwę w wymianie informacji wywiadowczych i wznowią pomoc w zakresie bezpieczeństwa dla Ukrainy”.

USA i Ukraina zgodziły się też „wyznaczyć swoje zespoły negocjacyjne i natychmiast rozpocząć negocjacje mające na celu osiągnięcie trwałego pokoju, który zapewni Ukrainie długoterminowe bezpieczeństwo”.

Oświadczenie podkreśla też wagę pomocy humanitarnej jako części procesu pokojowego, w tym wymiany jeńców, uwolnienia uwięzionych cywilów i „powrotu przymusowo przesiedlonych ukraińskich dzieci”.

Tekst chwali też odwagę narodu ukraińskiego oraz mówi o „mocnej wdzięczności narodu ukraińskiego wobec prezydenta Trumpa, Kongresu Stanów Zjednoczonych i obywateli USA za umożliwienie znaczącego postępu w kierunku pokoju”.

„Piłka” po stronie Rosjan?

Sekretarz stanu USA Marco Rubio po zakończeniu dziewięciogodzinnych rozmów z ukraińską delegacją w Arabii Saudyjskiej poinformował, że Ukraina zgodziła się natychmiast rozpocząć negocjacje na rzecz zakończenia konfliktu oraz przyjęła propozycję 30-dniowego zawieszenia broni.

— Zawieziemy teraz tę ofertę Rosjanom i mamy nadzieję, że powiedzą „tak”, że powiedzą „tak” pokojowi. Piłka jest teraz po ich stronie. I znowu, cel prezydenta jest tutaj numerem jeden, ponad wszystko inne. Chce, żeby wojna się skończyła, i myślę, że dzisiaj Ukraina wykonała konkretny ruch w tym względzie. Mamy nadzieję, że Rosjanie odwzajemnią się — oświadczył Rubio.

Dodał, że propozycja zostanie złożona „wieloma kanałami”.

Rubio poinformował, że choć umowa o partnerstwie w zakresie eksploatacji surowców nie była głównym przedmiotem rozmów, prezydenci obydwu krajów „poinstruowali odpowiednich przedstawicieli rządów (w Waszyngtonie i Kijowie), aby doprowadzili do finału, czyli podpisania umowy”. Zaznaczył przy tym, że stronami w tej sprawie są resorty finansów obydwu krajów. 

Czytaj też: Co z zakończeniem wojny w Ukrainie? Amerykanista: rozejm 30-dniowy jest możliwy