Początek 2025 r. charakteryzuje się dalszym wzrostem liczby zachorowań na krztusiec i RSV. W ciągu całego 2024 r. na krztusiec — zakaźną chorobę bakteryjną układu oddechowego, która rozprzestrzenia się drogą powietrzno-kropelkową — zachorowało ponad 32 tys. osób. Zakażenie RSV wykryto u ponad 41 tys. osób.

— Mamy kolejne zgłoszenia przypadków krztuśca. Te pierwsze dwa tygodnie stycznia to wysoka aktywność tych zakażeń — powiedział na początku tygodnia podczas konferencji prasowej główny inspektor sanitarny dr Paweł Grzesiowski.

Potwierdzają to najnowsze dane NIZP: w pierwszych dwóch tygodniach stycznia stwierdzono 1201 przypadków krzuśca (w tym samym okresie 2024 r. — 61) i 3589 zakażeń RSV, w tym 1471 u dzieci do drugiego roku życia.

„Pakiet krztuścowy”. Co to?

Odpowiedzią na wzrost zachorowań ma być tzw. pakiet krztuścowy, nad którym pracuje Główny Inspektorat Sanitarny i Rada Sanitarno-Epidemiologiczna.

Jego wstępna propozycja zakładała m.in. zmiany w obowiązkowym programie szczepień ochronnych — przesunięcie drugiej dawki przypominającej szczepienia przeciwko krztuścowi z 14. roku życia na 11. rok życia i wprowadzenie dodatkowej dawki przypominającej (po 5 latach) w 16.–17. roku życia; możliwość wykonania szczepienia w aptece przez farmaceutów oraz objęcie szczepionek przeciwko krztuścowi refundacją; wprowadzenie badań diagnostycznych do koszyka świadczeń gwarantowanych lekarza podstawowej opieki zdrowotnej.

Dr Grzesiowski poinformował, że pakiet — już z pozytywną uchwałą Rady Sanitarno-Epidemiologicznej — został przekazany do resortu zdrowia. Konieczne są też rozmowy z kierownictwem Narodowego Funduszu Zdrowia, ponieważ propozycje GIS oznaczają większe wydatki na szczepienia ochronne, jak również finansowanie badań w kierunku krztuśca w ramach koszyka świadczeń realizowanych przez lekarza rodzinnego. — To też są konkretne koszty, na które musimy zwrócić uwagę — przyznał szef GIS.

Jak chronić się przed krztuścem?

Doktor przypomniał, że aby chronić się przed krztuścem, należy pamiętać o myciu rąk, osłonie nosa i twarzy maską (najlepiej typu F2) w sytuacji, gdy mamy kontakt z chorą, kaszlącą osobą. W przypadku takiego kontaktu pomóc może prewencyjne podanie antybiotyku, o czym zdecydować może lekarz.

— Ważne jest oczywiście również jak najszersze szczepienie przeciwko krztuścowi — zarówno dzieci, jak i dorosłych. Jeśli ktoś nie wykonał tego szczepienia w terminie, to jest to najlepszy moment, żeby te szczepienia uzupełniać — zaznaczył.

Dorosłym zalecane są dawki przypominające szczepionki co 10 lat.

Specjaliści zwracają uwagę, że aby fala krztuśca opadła, konieczne jest też ograniczenie skali uchyleń od szczepień oraz szczepienie kobiet w ciąży, dla których od 15 października ub.r. jest ono bezpłatne. Szczepionkę przyjęło do tej pory ok. 30 tys. kobiet.

Tygodniowo 50 tysięcy przypadków zachorowań na grypę

Według danych GIS jesteśmy również w środku sezonu grypowego. — W tej chwili najbardziej aktywnym wirusem spośród tych, które badamy, jest wirus grypy. Tygodniowo notujemy około 45-50 tysięcy przypadków — przekazał dr Grzesiowski. Na początku listopada zachorowalność na tę chorobę była pięciokrotnie mniejsza. Dominuje grypa typu A — przede wszystkim podtyp H1N1.

Zachorować na grypę może każdy, ale szczególnie ciężko przechodzą grypę osoby powyżej 65. roku życia, dzieci do pięciu lat, kobiety w ciąży, osoby z przewlekłymi chorobami: serca, płuc, niedoborami odporności (np. zakażenie wirusem HIV), cukrzycą, zastoinową niewydolnością serca oraz z otyłością.

Przeciwko grypie bezpłatnie zaszczepić mogą się w przychodni podstawowej opieki zdrowotnej osoby w wieku 75+ i ciężarne. Po podaniu szczepionki odporność rozwija się w ciągu dwóch–trzech tygodni i utrzymuje się 6–12 miesięcy. 

Czytaj też: 18 skrajnie niebezpiecznych składowisk na Mazowszu. Najgorzej w powiecie wołomińskim