Mazowiecki wojewódzki konserwator zabytków Marcin Dawidowicz poinformował, że Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego utrzymało w mocy decyzję odmawiającą skreślenia z rejestru zabytków budynku kina „Relax”, wzniesionego w latach 1965-1970 według projektu Zbigniewa Wacławka.

Dodał, że stanowisko uzasadniono tym, że obiekt w obecnym stanie zachowania w pełni posiada wartości zabytkowe, które były podstawą wydania decyzji MWKZ z 2019 roku wpisującej go do rejestru zabytków.

„Niezmiernie cieszy nas to, że coraz więcej dzieł powojennego modernizmu trafia do rejestru zabytków i tym samym zyskuje ochronę prawną” - zaznaczył konserwator.

Walka o kino Relax

Walka o kino Relax trwała od kilku lat. Modne kiedyś kino niszczało, gdyż w 2017 r. miasto umieściło je w gminnej ewidencji zabytków (GEZ), a w 2019 r. wojewódzki konserwator zabytków wpisał do rejestru. To powodowało, że budynek nie mógł zostać rozebrany. A takie były plany ówczesnych właścicieli. Miał w tym miejscu powstać wysoki budynek z przeznaczeniem mieszkaniowym lub biurowym.

Spółka będąca wówczas zarządcą budynku zaskarżyła decyzję o wpisie do rejestru. Jednak kolejne instancje sądów administracyjnych utrzymały w mocy decyzję konserwatora. Syndyk spółki odwołał się od wyroku NSA do ministerstwa, które po konsultacjach podtrzymało swoją decyzję.

W międzyczasie w 2023 roku decyzją NSA wykreślono z GEZ trzy warszawskie budynki, m.in kino Relax. Na szczęście kino było już objęte wpisem do rejestru zabytków.

Ta decyzja zmieniła też podejście zarządcy, który - jak mówi konserwator - „przystąpił do uzgodnień i złożył wniosek o wydanie zaleceń konserwatorskich”.

Wyjątkowe kino w Warszawie

Budynek kina Relax zaprojektował Zbigniew Wacławek. Działalność kinową zainaugurowała 24 października 1970 projekcja filmu „Wyzwolenie” wyprodukowanego w ZSRR.

Klimatyzowana sala mogła pomieścić 650 osób. Wygięty w łuk ekran miał 19 metrów szerokości. Kino jako pierwsze w Warszawie było przystosowane do wyświetlania filmów z taśmy 70 mm, tzw. superpanoramy. W latach 70. organizowano tam polskie premiery zagranicznych filmów, m.in. „Gwiezdnych wojen” George'a Lucasa. Nazwę kina wybrali warszawiacy w plebiscycie dziennika „Express Wieczorny”.

Po modernizacji w latach 1997-98 Relax znowu stał się najnowocześniejszym kinem w Warszawie. Zamontowano włoski projektor oraz największy w Warszawie (15 x 7 m) ekran perełkowy. Widzowie zasiedli w fotelach kinowych hiszpańskiej produkcji, a z głośników popłynął dźwięk w systemie Dolby Digital Surround EX. Kino liczyło 594 miejsca.

Wciąż odbywały się tam pokazy premierowe i przedpremierowe, np. „Matrixa” czy „Pianisty”. Nie wytrzymało ono jednak konkurencji z multipleksami i zakończyło działalność w październiku 2006.

Od 2020 roku w zabytkowym budynku funkcjonuje Scena Relax, gdzie organizowane są spektakle teatralne, koncerty i występy estradowe.

Czytaj też: Zespół budowlany dawnej Fabryki Samochodów Osobowych trafił do rejestru zabytków