W Muzeum Zamoyskich w Kozłówce (pow. lubartowski, woj. lubelskie) jeszcze do 1 grudnia br. czynna jest wystawa pt. 1944. Meandry historii, nawiązująca do 80. rocznicy dekretu PKWN, którego jednym z punktów była tzw. reforma rolna, przeprowadzona na Lubelszczyźnie najwcześniej. Ekspozycja towarzyszyła też dwudniowej sesji naukowej Losy rodzin i siedzib ziemiańskich z perspektywy roku 1944, będącej już VIII konferencją, organizowaną z powodzeniem przez Muzeum Zamoyskich w Kozłówce, plasującą się w wąskim gronie najlepszych spotkań naukowych, poświęconych dziejom ziemiaństwa.
Na wystawie zgromadzono liczne pamiątki, zarówno ze zbiorów placówek muzealnych, jak i domowych archiwów oraz zbiorów. Przedmioty użytkowe, dokumenty, obrazy opisują najpierw rzeczywistość pokoju, wytężonej pracy ziemian (ale w niesprzyjających tej klasie społecznej warunkach politycznych II RP), także rozrywki i pasji artystycznych ziemian, aby zaraz potem zobaczyć los rodzin i siedzib ziemian, dotkniętych II wojną św., ale przede wszystkim tzw. reformą rolną. Dekret PKWN o reformie rolnej zakazywał przebywania właścicielom ziemskim z rodzinami w obrębie 30 km od majątku lub na obszarze danego powiatu, a konfiskacie ulegały majątki powyżej 50 ha (lub 100 ha – w Wielkopolsce) ziemi (w rzeczywistości doliczano wszelkie grunty, łamiąc nawet ówczesne, komunistyczne prawo) oraz domy: dwory i pałace.
Kozłówka, dzięki temu, że m.in. znajdował się w niej magazyn muzealiów, przetrwała i w prawie niezmienionym kształcie pełni rolę muzeum. Jest to jedno z pierwszych muzeów w Polsce, w którym poruszano tematykę ziemiańską, a symbolicznym wyrazem artystycznym tego faktu jest – widoczny też na bieżącej ekspozycji – plakat autorstwa Franciszka Starowieyskiego, promujący słynną wystawę ziemiańską pt. Było, minęło. Ostatnie stulecie Lubelszczyzny ziemiańskiej (2000 r.).
Na wystawie znajdują się eksponaty z prywatnych domów potomków ziemian z Warszawy, jeden z jej wątków – obecność ks. prymasa S. Wyszyńskiego w Kozłówce w czasie okupacji, wiąże się ze zgromadzeniem ss. Służebnic Krzyża w podwarszawskich Laskach, a dzieje samych Zamoyskich z wieloma zabytkami architektury Warszawy.
O bieżących wydarzeniach, w tym o zakończonej trzymiesięcznej wizycie Jadwigi (Inki) Zamoyskiej, córki ostatnich przedwojennych właścicieli majątku i pałacu, jak i o galerii socrealizmu, w programie mówiła Bożena Ćwiek, wicedyrektor Muzeum Zamoyskich w Kozłówce.
