Wiadomości
Posłuchaj z regionu
Opis odcinka
Fundacja Dziedzictwa Kulturowego dzięki uzyskaniu środków z funduszu celowego z Kancelarii Premiera w ramach programu ochrony miejsc pamięci, zaczęła realizację niezwykle trudnego projektu związanego z poszukiwaniami pochówku Szmula Zbytkowera. To próba identyfikacji miejsca pochowania jednego z najznamienitszych mieszkańców Warszawy XVIII wieku. W planach jest również odtworzenie historycznych traktów komunikacyjnych, tak aby odwiedzający cmentarz mogli chodzić po nowych, ale położonych na oryginalnych przedwojennych ścieżkach nekropoli.
Szmul Zbytkower to nie tylko protegowany króla Stanisława Augusta Poniatowskiego, dzierżawca dzisiejszego Targówka- ale również twórca cmentarza żydowskiego na Bródnie czy synagogi na Pradze- do dziś od jego nazwiska część praskiej Warszawy nosi nazwę „Szmulowizna” czy „Szmulki”. Podczas rzezi Pragi w 1794 roku Zbytkower ukrył wielu mieszczan praskich, ratując ich tym samym od śmierci bądź niewoli. Wykupywał także dzieci z rąk Kozaków, który to fakt został umieszczony na jego niezachowanym pomniku nagrobnym w formie plastycznej bądź jako inskrypcja komemoratywna- dziś właśnie jego miejsce pochówku będzie poszukiwane na cmentarzu Żydowskim na Bródnie, który uległ zniszczeniu podczas II Wojny Światowej.
Innym zasłużonym Żydem w historii miasta jest bez wątpienia wynalazca, uznawany za prekursora cybernetyki, Abraham Stern. "Zaczynał jako zegarmistrz w Hrubieszowie gdzie już w 1810 r. skonstruował serię maszyn liczących, które wykonywały cztery podstawowe działania arytmetyczne i potrafiły również wyciągać pierwiastki kwadratowe. Wypatrzywszy go Stanisław Staszic ściągnął go do Warszawy, dzięki czemu Stern skonstruował "machinę rachunkową" wykonującą wszystkie cztery działania matematyczne - co było rewolucyjne jak na tamte czasy. Był również konstruktorem maszyny obliczającej pierwiastki kwantowe jak i maszyny wykonującej wszystkie pięć działań równocześnie. Od 1830 r. był członkiem Towarzystwa Przyjaciół Nauk" - tak charakteryzuje jego dokonania FDK.
W tym przypadku sprawy są już na znacznie dalszym etapie. Wiosną 2022 roku miejsce pochówku Sterna zostało odnalezione. Teraz, w ramach projektu, planowane jest ustawienie w tym miejscu macewy jako formy upamiętnienia uczonego.
Gościem Grzegorza Chlasty był Jan Popławski - koordynator projektów Fundacji dziedzictwa Kulturowego.
Kategorie:
OGÓLNY OPIS PODCASTU
Poranek RDC
Spotykamy się o poranku z ciekawymi, mądrymi gośćmi. Jest i poważnie i z przymrużeniem oka, a czasem zaczepnie.
Odcinki podcastu (10738)
-
Komentatorzy w Poranku Polskiego Radia RDC
Gośćmi Grzegorza Chlasty byli: Aleksandra Sobczak (Gazeta Wyborcza), Michał Płociński (Rzeczpospolita) i Mikołaj Dowejko (goniec.pl).
-
27.11.2024
-
23 min 19 s
-
-
Studio obywatelskie | Tomasz Kaniecki
Parlament Europejski porozumiał się w sprawie wszystkich komisarzy, co otwiera drogę do powołania nowej Komisji Europejskiej. Nowa ekipa rozpocznie swoją pięcioletnią kadencję 1 grudnia.
Gość: Tomasz Kaniecki – prawnik, wykładowca Studium Obywatelskiego
-
27.11.2024
-
16 min 05 s
-
-
„Minghun” | Jan P. Matuszyński
Jan P. Matuszyński, to jeden z najlepszych polskich reżyserów filmowych. Docenia kino gatunków, ufa scenarzystom i wierzy, że przypadek może być zawodowym doradcą. Jego „Minghun” wchodzi właśnie na ekrany kin.
Gość: Michał Walkiewicz z Tygodnika Powszechnego
-
27.11.2024
-
11 min 27 s
-
-
Przegląd prasy
Na przegląd prasy codziennej zaprasza Grzegorz Chlasta.
-
27.11.2024
-
12 min 45 s
-
-
Komentatorzy w Poranku RDC
Gośćmi Grzegorza Chlasty byli: Eliza Olczyk (Wprost), Łukasz Warzecha (Do Rzeczy) i Jakub Dymek (Przegląd, Podcast Dwie Lewe Ręce, Kanał Zero).
-
26.11.2024
-
23 min 55 s
-
-
Rafał Kasprzyk w Poranku RDC
Gościem Grzegorza Chlasty był Rafał Kasprzyk – zastępca przewodniczącego Komisji Finansów Publicznych, poseł PL 2050.
-
26.11.2024
-
17 min 48 s
-
-
Przegląd prasy
Na przegląd prasy codziennej zaprasza Grzegorz Chlasta.
-
26.11.2024
-
12 min 51 s
-
-
Komentatorzy w Poranku Polskiego Radia RDC
Gośćmi audycji byli:
- Grzegorz Cydejko
- Marcin Piasecki - Rzeczpospolita i Parkiet
- Agaton Koziński
-
25.11.2024
-
24 min 22 s
-
Piotr Kandyba
Gościem audycji był Piotr Kandyba - poseł PO.
-
25.11.2024
-
19 min 02 s
-
-
Święta Niemego Kina | Co krok, to mrok | Katarzyna Wajda
Od 28 listopada do 1 grudnia 2024 w warszawskim kinie Iluzjon na publiczność czekają wieczory pełne grozy, doskonałych filmów i muzyki. W tym roku, zgodnie z hasłem przewodnim tej edycji Święta Niemego Kina Co krok, to mrok, królować będzie kino grozy w klasycznym i współczesnym wydaniu z towarzyszeniem muzyki na żywo.
Polskie Radio RDC jest patronem tego wydarzenia, a już w piątek między 10-13 specjalne studio radiowe z kina Iluzjon poprowadzą Roman Rogowiecki i Marek Wiernik
Gościem audycji była:
- Katarzyna Wajda, historyczka polskiego kina, FINA.
-
25.11.2024
-
16 min 17 s