Łosiowisko

Łosiowisko: kobiety w Sejmie Ustawodawczym 1919-1922

  • Piotr Szymon Łoś

  • 11.03.2018
  • 53 min 14 s

Krótki opis odcinka

Pierwszą kobietą, która zabrała głos w Sejmie Ustawodawczym 1919-1922 była Maria Moczydłowska. Wśród najaktywniejszych posłanek tego okresu źródła wymieniają m.in. Zofię Sokolnicką oraz główną bohaterkę audycji Gabrielę Balicką. Polki po raz pierwszy znalazły się w ławach sejmowych dzięki dekretowi Naczelnika Państwa Józefa Piłsudskiego z dnia 28 listopada 1918 roku, który przyznawał kobietom czynne prawa wyborcze. - Do Sejmu weszło najpierw pięć kobiet: Gabriela Balicka, Jadwiga Dziubińska, Irena Kosmowska i Maria Moczydłowska, a potem, w wyniku wyborów uzupełniających, Anna Piasecka, Zofia Sokolnicka i Franciszka Wilczkowiakowa - wyjaśniła w programie Maria Balicka, filolog polski, popularyzatorka historii. - Ciocia Gabriela przyjeżdżała do naszego rodzinnego majątku w Popniu na wakacje - opowiadała cioteczna wnuczka posłanki, Anna Sulikowska. Była zawsze elegancka, choć w latach późniejszych, po śmierci męża (którego bardzo kochała, mimo rozejścia się małżonków) do końca życia chodziła w żałobie. Gabriela z Iwanowskich Balicka (1871-1962) wobec przedwczesnej śmierci rodziców, wychowana została i miała zapewniony byt dzięki rodzinie swej matki - Rosenwerthów-Różyczków. Wbrew ówczesnym obyczajom, po szkole średniej rozpoczęła studia, potem pracę naukową, zakończoną doktoratem. Miała wybitne osiągnięcia, to jej badania pozwoliły w polskim rolnictwie zastosować na dużą skalę nawozy sztuczne. Od zawsze interesowała się sprawami społecznymi, działała w organizacjach oświatowych i kobiecych, ale kontakty polityczne nawiązała dopiero po wyjściu za mąż za Zygmunta Balickiego (1858 - 1916), twórcę Związku Młodzieży Polskiej "Zetu". To w ich domu Roman Dmowski poznał rodzinę Lutosławskich z Drozdowa, gdzie spędził ostatni okres życia. Gabriela Balicka - w audycji usłyszymy konkretne przykłady jej działalności parlamentarnej - osiągnęła sukces, podnosząc znaczenie polskich kobiet. Nie miała dzieci, natomiast wraz z mężem wychowała swoją siostrzenicę Janinę Kossobudzką, która później wyszła za mąż za Stefana Buszczyńskiego, jednego z pionierów polskiego nasiennictwa. Historię życia i pracy Gabrieli Balickiej opisała dr Katarzyna Luksa w książce "Gabriela Balicka (1867-1962). Działalność polityczna, społeczna, naukowa, edukacyjna", wydanej w 2017 roku.

Opis odcinka

Pierwszą kobietą, która zabrała głos w Sejmie Ustawodawczym 1919-1922 była Maria Moczydłowska. Wśród najaktywniejszych posłanek tego okresu źródła wymieniają m.in. Zofię Sokolnicką oraz główną bohaterkę audycji Gabrielę Balicką. Polki po raz pierwszy znalazły się w ławach sejmowych dzięki dekretowi Naczelnika Państwa Józefa Piłsudskiego z dnia 28 listopada 1918 roku, który przyznawał kobietom czynne prawa wyborcze. - Do Sejmu weszło najpierw pięć kobiet: Gabriela Balicka, Jadwiga Dziubińska, Irena Kosmowska i Maria Moczydłowska, a potem, w wyniku wyborów uzupełniających, Anna Piasecka, Zofia Sokolnicka i Franciszka Wilczkowiakowa - wyjaśniła w programie Maria Balicka, filolog polski, popularyzatorka historii. - Ciocia Gabriela przyjeżdżała do naszego rodzinnego majątku w Popniu na wakacje - opowiadała cioteczna wnuczka posłanki, Anna Sulikowska. Była zawsze elegancka, choć w latach późniejszych, po śmierci męża (którego bardzo kochała, mimo rozejścia się małżonków) do końca życia chodziła w żałobie. Gabriela z Iwanowskich Balicka (1871-1962) wobec przedwczesnej śmierci rodziców, wychowana została i miała zapewniony byt dzięki rodzinie swej matki - Rosenwerthów-Różyczków. Wbrew ówczesnym obyczajom, po szkole średniej rozpoczęła studia, potem pracę naukową, zakończoną doktoratem. Miała wybitne osiągnięcia, to jej badania pozwoliły w polskim rolnictwie zastosować na dużą skalę nawozy sztuczne. Od zawsze interesowała się sprawami społecznymi, działała w organizacjach oświatowych i kobiecych, ale kontakty polityczne nawiązała dopiero po wyjściu za mąż za Zygmunta Balickiego (1858 - 1916), twórcę Związku Młodzieży Polskiej "Zetu". To w ich domu Roman Dmowski poznał rodzinę Lutosławskich z Drozdowa, gdzie spędził ostatni okres życia. Gabriela Balicka - w audycji usłyszymy konkretne przykłady jej działalności parlamentarnej - osiągnęła sukces, podnosząc znaczenie polskich kobiet. Nie miała dzieci, natomiast wraz z mężem wychowała swoją siostrzenicę Janinę Kossobudzką, która później wyszła za mąż za Stefana Buszczyńskiego, jednego z pionierów polskiego nasiennictwa. Historię życia i pracy Gabrieli Balickiej opisała dr Katarzyna Luksa w książce "Gabriela Balicka (1867-1962). Działalność polityczna, społeczna, naukowa, edukacyjna", wydanej w 2017 roku.

Kategorie:

OGÓLNY OPIS PODCASTU

Łosiowisko

Historia, tradycje, zabytki, ciekawi ludzie. Dwory, pałace, wiejskie chaty, dworce kolejowe. Przyroda: rzeki, lasy, zwierzęta. Kultura, zróżnicowanie wyznaniowe i kulturowe, mniejszości narodowe. Literatura i opowieści ludzi wsi. A wszystko jak u Reja: między panem, wójtem i plebanem. Mazowsze, Podlasie, Kurpie, ziemia radomska. Regionalizm na tle kultury oraz historii kraju i narodu. 

Odcinki podcastu (608)

  • Życie Siedlczan i twórczość artystyczna w okresie PRL

    • 22.09.2024

    • 52 min 01 s

  • Pensjonaty i ludzie - wspomnienia z Konstancina Jeziorny

    • 08.09.2024

    • 48 min 49 s

  • Wokół pieśni kurpiowskiej - spotkanie z Olgą Stopińską

    • 01.09.2024

    • 46 min 32 s

  • Sanniki Dożynki Mazowieckie, cz. 4 (z historii Sannik)

    • 25.08.2024

    • 51 min 56 s

  • Sanniki Dożynki Mazowieckie, cz. 3

    • 25.08.2024

    • 44 min 35 s

  • Sanniki Dożynki Mazowieckie, cz. 2

    • 25.08.2024

    • 38 min 22 s

  • Sanniki Dożynki Mazowieckie cz. 1

    • 25.08.2024

    • 51 min 24 s

  • Od Racławic (1794) do Radzymina (1920), wystawa malarstwa batalistycznego

    • 28.07.2024

    • 43 min 53 s

  • Tzw. szopy W. C. Toebbensa w Getcie warszawskim i obozie pracy w Poniatowej

    • 21.07.2024

    • 47 min 47 s

  • Nieobecni - wystawa o historii Żydów ostrołęckich

    • 07.07.2024

    • 48 min 45 s

1
2
3
...
59
60
61