Kamienica z Żyrardowa trafiła do rejestru zabytków. „Przykład budownictwa mieszkaniowego z przełomu XIX i XX w.”

  • 18.10.2023 08:38

  • Aktualizacja: 08:20 18.10.2023

Wpisałem do rejestru zabytków nieruchomych województwa mazowieckiego kamienicę wraz z terenem posesji, położoną przy ul. Chopina 7 w Żyrardowie — poinformował mazowiecki wojewódzki konserwator zabytków prof. Jakub Lewicki.

Prof. Jakub Lewicki, Mazowiecki Wojewódzki Konserwator Zabytków wpisał do rejestru zabytków nieruchomych województwa mazowieckiego kamienicę wraz z terenem posesji, położoną przy ul. F. Chopina 7 w Żyrardowie. Wyjaśnił, że wniosek w tej sprawie złożył miejski konserwator zabytków w Żyrardowie. Narodowy Instytut Dziedzictwa wpis ocenił jako zasadny. Obiekt od 2007 r. znajduje się w gminnej ewidencji zabytków.

Powstanie kamienicy związane jest rozwojem prywatnej zabudowy czynszowej na terenie Żyrardowa na przełomie XIX i XX wieku. Wzniesiony na przełomie XIX/XX w. budynek znajduje się na terenie historycznej dzielnicy Podlas. Zabudowaną posesję w 1903 roku wydzierżawiał od hrabiego Sobańskiego Aleksander Witt - jeden z najbogatszych właścicieli domów na wynajem w Żyrardowie. Przed wybuchem II wojny światowej kamienicę przejął syn Aleksandra Witta - Juliusz. W czasie wojny Juliusz Witt wraz z małżonką zadeklarowali swoją przynależność do narodowości niemieckiej i wyemigrowali w głąb III Rzeszy.

Pełnomocnictwo dotyczące sprzedaży pozostawionej w Żyrardowie nieruchomości przekazali niemieckiej spółce z siedzibą w Berlinie. Od niej, w styczniu 1942 roku, kamienicę odkupił Franciszek Ksawery Różycki, który w kolejnych latach sprzedał ją nowym nabywcom. W okresie powojennym, na mocy dekretu uwłaszczeniowego, budynek został przydzielony lokatorom kwaterunkowym. W roku 1962 i 1968 przeprowadzano generalne remonty budynku. Ze względu na jego zły stan techniczny w 2007 roku został on wyłączony z użytkowania. Ostatni lokator kwaterunkowy wyprowadził się 11 lat temu. Obecnie nieruchomość znajduje się w posiadaniu prywatnych właścicieli.

Wartość artystyczna kamienicy

Zdaniem MWKZ kamienica posiada niepodważalną wartość historyczną.

O wartości artystycznej kamienicy decyduje jej wyraz architektoniczny zrealizowany w charakterystycznym dla Żyrardowa budulcu ceglanym. Surowość nietynkowanych elewacji została przełamana zróżnicowanym detalem architektonicznym. Trójkątne i proste naczółki, płyciny i opaski okienne wpływają na walor plastyczności, podnosząc reprezentacyjność obiektu — wyjaśnił konserwator.

Z kolei jej wartość naukowa wynika według konserwatora z warstwy materialnej, na którą składa się technologia wykonania, użyte materiały budowlane oraz sposób ich opracowania.

Opisywana kamienica, będąca przykładem budownictwa mieszkaniowego z przełomu XIX i XX wieku, umożliwia prowadzenie badań nad rozwojem budownictwa czynszowego w Żyrardowie, a w szczególności w odniesieniu do problematyki lokalowej pracowników znajdującej się w mieście fabryki — dodał konserwator.

Ponieważ kamienica jest w złym stanie technicznym, konserwator wystąpił o opinię do Narodowego Instytutu Dziedzictwa, który wskazał, że pomimo obecnego złego stanu technicznego, nadal reprezentuje bezsprzeczne wartości: artystyczną, historyczną i naukową oraz wartości urbanistyczne, których zachowanie leży w interesie społecznym.

Czytaj też: Piekarnia Rajcherta w rękach dzielnicy. O jej funkcji zadecydują mieszkańcy

Źródło:

PAP

Autor:

RDC /JD