Czym jest uzależnienie od pracy? Co w ostatnich latach zmieniło się na świecie, że taki problem się pojawił? Kim jest osoba uzależniona od pracy? Na te i inne pytania odpowiadały w Radiu RDC - w kolejnej z cyklu 15 audycji poświęconych uzależnieniom od czynności - terapeutka uzależnień Maja Ruszpel z Fundacji Inspiratornia oraz psycholog, doktor Diana Malinowska z Instytutu Psychologii Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Z badań CBOS z 2015 roku wynika, że problem ten jest bardzo powszechny, a samo uzależnienie od pracy może dotyczyć co piątego Polaka – według badań zagrożenie uzależnieniem od pracy przejawia bowiem w polskim społeczeństwie prawie 20 procent respondentów. - To podobne szacunki do tych, o jakich wiemy w przypadku krajów wyżej rozwiniętych – Stanów Zjednoczonych czy Kanady, gdzie skala zjawiska sięga nawet 30 procent społeczeństwa – mówiła dr Malinowska.
Pracoholizm jest jednym z najbardziej rozpowszechnionych uzależnień behawioralnych a jednocześnie zjawisko to nie jest postrzegane jako problem.
- Jest to jedyne uzależnienie, które nie jest stygmatyzowane – mówiła Maja Ruszpel. – Można zaryzykować wręcz twierdzenie, że pojęcie „pracoholizm” w przypadku osób pracujących nałogowo nikomu nie kojarzy się z uzależnieniem, tylko z tym z czego można być dumnym. Wiąże się to z panującym w Polsce etosem pracy. Potwierdzają to badania opinii społecznej, w których respondenci na pytanie: jakiego rodzaju ludzie ulegają uzależnieniu od pracy? odpowiadają: ludzie ambitni, chcący awansować. Myślę, że bierze się to z bardzo niskiej świadomości społecznej tego problemu – dodaje Ruszpel.
Czym zatem różni się osoba uzależniona od pracy, od osoby ciężko pracującej z powodu trudnej sytuacji ekonomicznej oraz od osoby, która kocha swoją pracę? Czy każdy, kto dużo pracuje jest już uzależniony?
- Dobrze jest spojrzeć na trzy różne sytuacje i trzy różne podejścia do pracy. Pierwszy: jedyny żywiciel rodziny nie jest osobą uzależnioną – bowiem to sytuacja ekonomiczna mobilizuje jego siły do ciężkiej pracy – tłumaczy dr Diana Malinowska. – Drugi przykład: artysta, czy osoba wykonująca wolny zawód – także nie będzie określana jako „pracoholik”, bowiem poświęca się pracy, ale dlatego, że jest to jej pasja. Pomimo tego, że dużo pracuje to znajduje czas dla rodziny, znajomych i czerpie z tych obszarów satysfakcję. Kto zatem będzie pracoholikiem? Pracoholikiem będzie osoba, w życiu której praca zajmuje dominującą pozycję i która straciła nad pracą kontrolę. Trudno jej powstrzymać się od pracy. A co więcej, taka osoba nie potrafi przestać o niej myśleć, wciąż zaprząta sobie uwagę pracą – nawet w dni wolne. Pracoholicy nie potrafią odpoczywać. Nawet na wakacjach myślą o sprawach zawodowych. Pojawiają się wówczas u nich nieprzyjemne stany emocjonalne, np. czują lęk, że nie mają kontroli nad tym, co się dzieje.
