W tym roku przypada 80. rocznica akcji „Ostra Brama”, przeprowadzonej przez oddziały Armii Krajowej w Wilnie w dniach 6-13 lipca 1944 r. w ramach akcji „Burza”. Operacja ta miała na celu zajęcie Wilna przez żołnierzy AK i wyzwolenie miasta spod okupacji niemieckiej, jeszcze przed wkroczeniem Armii Czerwonej. Pragnąc upamiętnić bohaterów tych wydarzeń Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej, we współpracy z Towarzystwem Miłośników Wilna i Ziemi Wileńskiej - Oddział w Warszawie, dnia 6 lipca (sobota) zaprasza na Piknik Edukacyjny, który odbędzie się na osiedlu „Wilno” na Targówku pod hasłem Operacja „Ostra Brama 44”. O historii operacji wojskowej AK „Ostra Brama” oraz o pomyśle, aby zainteresować mieszkańców tego dużego osiedla historią jego nazwy i nazw ulic, w programie mówiła Margarita Chilińska, starszy kustosz archiwalny Archiwum IPN Wydział Badań i Edukacji Archiwalnej oraz prezes Towarzystwa Miłośników Wilna i Ziemi Wileńskiej - Oddział w Warszawie.

W niedzielę 23 czerwca w pałacu Lubomirskich i Morawskich w Małej Wsi (pow. grójecki) odbędzie się koncert finałowy jubileuszowego X Międzynarodowego Festiwalu Poloneza w Polsce i Festiwal Polskiej Szarlotki.

Organizatorzy (głównie Fundacja Cze-Ne-Ka) przewidują wiele atrakcji muzycznych, literackich i kulinarnych. Od godz. 13 będzie można poczuć smak szarlotki (udział weźmie m.in. Koło Gospodyń Wiejskich z Goszczyna), zaś program artystyczny odbędzie się o godz. 16.

Na to interesujące przedsięwzięcie w programie RDC zapraszali: Maria Czerwińska, prezes Fundacji Cze-Ne-Ka, twórczyni zespołu tańca historycznego Chorea Antiqua, Marek Marzec, prezes Zarządu Głównego Stowarzyszenia Naukowo-Technicznego Przemysłu Spożywczego w Polsce oraz Leo Kunicki, pieśniarz, poeta, promotor polskiej kultury.  

Dwór w Parskach (historyczna ziemia dobrzyńska, część Mazowsza, ob. pow. łęczycki, woj. łódzkie) ma bogatą historię, zaś przodkowie obecnych właścicieli, poprzez rodziny Wodzińskich, Piwnickich i in. byli powiązani z rodziną i środowiskiem Chopina, zaś w dwudziestoleciu międzywojennym dobra te należały do Joanny z Olszowskich (1903-1999) i Antoniego (1897-1973) Kretkowskich.

O historii i przyszłości domu rodzinnego swoich dziadków w Parskach, opowiada dr Tomasz Sławiński, architekt i urbanista, także historyk, autor monografii „Kretkowscy i ich dzieje od połowy XIV wieku” (Warszawa 2011).

W Parskach nad Nerem (pow. łęczycki, woj. łódzkie) we dworze rodziny Kretkowskich, a obecnie ich spadkobierców, odbył się trzeci w tym sezonie koncert z cyklu Chopin en Vacances, zainicjowany i organizowany przez Fundację Ziemi Dobrzyńskiej, prowadzoną przez Beatę i Michała Korsaków. Podczas Festiwalu (któremu patronuje „Radio dla Ciebie”) grana jest głównie muzyka Fryderyka Chopina, ale nie tylko, bowiem powiązań, konotacji, interpretacji z narodowym i światowym kompozytorem oraz pianistą, jest ogromnie dużo.

Zgodnie z kilkuletnią już tradycją, w każdym pojedynczym koncercie występują dwaj młodzi pianiści: doświadczony, z osiągnięciami oraz młody - zdolny, jeszcze uczący się. W tym roku w Parskach wystąpili:

- Piotr PAWLAK, student prof. dr hab. Waldemara Wojtala; zagrał utwory:

1. Franciszek Liszt — Sonata h-moll S. 178

I.   Lento assai - Allegro energico – Grandioso

II.  Andante sostenuto

III. Allegro energico

2. Fryderyk Chopin — Sonata h-moll op. 58

 I.    Allegro maestoso

 II.   Scherzo

 III. Largo

 IV. Finale

- Jakub STANISZEWSKI, uczeń prof. dr hab. Joanny Ławrynowicz-Just; zagrał utwory:

1. Jan Sebastian Bach - Preludium i fuga gis-moll z 1 tomu DWK

2. Karol Szymanowski - Wariacje b-moll op. 3

3. Aleksander Scriabin - Etiuda dis-moll op. 8 nr 12

4. Fryderyk Chopin:

- Etiuda cis-moll op. 10 nr 4

- Walc As-dur op. 34 nr 1

- Scherzo h-moll op. 20

Dwór w Parskach ma bogatą historię, zaś przodkowie obecnych właścicieli, poprzez rodziny Wodzińskich, Piwnickich i in. byli powiązani z rodziną i środowiskiem Chopina, zaś w dwudziestoleciu międzywojennym dobra te należały do Joanny z Olszowskich (1903-1999) i Antoniego (1897-1973) Kretkowskich.

O idei Festiwalu, o przyjaźni Franciszka Lista z Fryderykiem Chopinem, o interpretacji utworów obu kompozytorów i atmosferze, jaka panuje w poszczególnych miejscach koncertowych, w programie mówili: Beata i Michał Korsakowie, dr Tomasz Sławiński i dr Hubert Kiersnowski (wnukowie przedwojennych właścicieli dworu) oraz pianiści: Piotr Pawlak i Jakub Staniszewski.  

Matka Matylda Getter CSFM (1870-1968), córka Karola, mistrza – rzeźnika i Matyldy z Niemyskich, wychowana na warszawskiej Woli przy ul. Krochmalnej, doskonale znała dwa środowiska miejskie: robotniczą Wolę oraz Żydów, żyjących tuż obok, stanowiących sąsiedztwo od pokoleń. Z punktu widzenia wielokulturowości stolicy, w której wzrastała, dobrze rozumiała potrzeby ludzkie. A że w rodzinie miała wyznawców katolicyzmu i ewangelików, można zaryzykować stwierdzenie, że połączyła w sobie różne cechy, które gdzieś w genach być może przeniosły się.

Sama wychowała się w domu katolickim, ale chrześcijańska wrażliwość na krzywdę drugiego człowieka z pracowitością, tak bardzo charakterystyczną dla ewangelików, w pewnym sensie ukształtowały ją i skłoniły do działania: nie na rzecz np. tylko katolików, ewangelików, Żydów, ale dla dobra każdego człowieka. Prof. Jan Żaryn w książce „Kościół Naród człowiek, czyli opowieść optymistyczna o Polakach w XX wieku”, wymienia m. Matyldę Getter jako jedną z osób, będących symbolem zaangażowania w niesienie pomocy Żydom w czasie II wojny św. (J. Żaryn, s. 68). Ukrywała dzieci żydowskie nie tylko w klasztorze w białołęckich Płudach, ale również zajmowała się rozmieszczaniem ich w innych miejscach, jeśli w klasztorze już nie było warunków. Tak m.in. Irena Chobocka (Engelberg) z mężem Lazarem znaleźli się w majątku rodziny autora książki – w Szeligach (J. Żaryn, s. 565).

Heroiczne czyny, związane m.in. z ratowaniem Żydów w czasie okupacji, są być może dopełnieniem jej chrześcijańskiej postawy, ale to była już druga połowa jej życia. Wcześniej bowiem, m. Matylda Getter należała do zasłużonych i mających wysoką pozycję zakonnic w Zgromadzeniu Franciszkanek Rodziny Maryi, w którym wypracowała sobie szacunek środowisk duchownych i osób świeckich, jako działaczka oświatowo-wychowawcza.

W tym roku Dom Dziecka zgromadzenia Franciszkanek Rodziny Maryi, założony przez m. Matyldę Getter obchodzi stulecie istnienia. Z tej okazji, s. Teresa Antonietta Frącek RM wraz z prezesem Fundacji „AVE” przygotowali okolicznościową wystawę planszową, którą można oglądać na ogrodzeniu Domu Dziecka przy ul. Klasyków 52/54. Przygotowywane jest też opracowanie książkowe, jak również opowieść o życiu m. Matyldy dla dzieci – o tym wszystkim w programie mówił Bartłomiej Włodkowski, prezes Fundacji „AVE”.

Uroczyste i zarazem w atmosferze pikniku, rozpoczęcie kolejnego projektu Lokalnej Organizacji Turystycznej Ziemi Mińskiej (LOT ZM) miało miejsce w sobotę 15 czerwca br. Ale gra miejska typu Quest pod hasłem „Historyczne spotkania w Mińsku Mazowieckim” trwa i właściwie w każdej chwili można do niej przyłączyć się. A korzyści z tego wiele, bo poznajemy ciekawe historycznie miasto, propagujemy wypoczynek aktywny nie tylko fizycznie, ale i intelektualnie, no i promujemy miasto, które rozwija się od wielu lat, stanowiąc prawdziwe centrum szeroko pojętego regionu mińskiego czy też – węziej – powiatu mińskiego. Zwłaszcza, że organizatorzy zapowiadają, iż historyczny Quest zawita też do innych miast i gmin regionu. A w programie o idei mi zasadach questu, jak też o atrakcjach historyczno-turystycznych miasta, mówili: Mariola Kowalska, prezes Lokalnej Organizacji Turystycznej Ziemi Mińskiej i Artur Piętka, kustosz Muzeum Ziemi Mińskiej.

O konkursie plecionkarskim “Miejski Land Art”, czyli o projektowaniu i wykonaniu rzeźb wiklinowych w różnych obiektach i miejscach Grodziska Mazowieckiego (patronat RDC), w audycji mówiły organizatorki wydarzenia: Marta Bułat i Monika Samoraj z Dworku Chełmońskiego w Grodzisku Mazowieckim.

O tradycjach kulturowych i przyrodzie regionu Kurpi Zielonych, w programie opowiadali: Maria Weronika Kmoch, nauczycielka, regionalistka i dr Barbara Kalinowska, wicedyrektor Muzeum Kultury Kurpiowskiej w Ostrołęce.

O dziedzictwie możnego rodu Sobolewskich, powiązanego więzami rodzinnymi z królem Stanisławem Augustem, czyli o pałacu i parku zabytkowym w Młochowie (gm. Nadarzyn, pow. pruszkowski), w programie opowiadała Liliana Kołłątaj, przewodniczka turystyczna z „Globtrotera Warszawa”.

O przygodach z państwowymi lub prywatnymi właścicielami dworów i pałaców, podczas zbierania materiałów do dokumentacji historycznej i ikonograficznej od lat 70. XX wieku po współczesność, w programie mówił dr Maciej Rydel, ekonomista, miłośnik i dokumentalista zabytkowej substancji dworskiej w naszym kraju.