W czwartek w Warszawie odbyły się polsko-ukraińskie konsultacje międzyrządowe poświęcone m.in. problemom z eksportem ukraińskich produktów do Polski i Unii Europejskiej.

"Szukamy dobrych rozwiązań dla obu stron w kwestii rolnictwa; posunęliśmy się krok do przodu, tak jak się umówiliśmy jeszcze w Kijowie" - powiedział Tusk po spotkaniu ze Szmyhalem.

"Jesteśmy bliscy rozwiązań. (...) dotyczy to ilości produktów, które mogą napłynąć do Polski po tym, jak to sobie już precyzyjnie ustalimy. Jesteśmy bliscy rozwiązań tak, by tranzyt, który przebiega przez Polskę, nie zakłócał polskiego rynku i taka jest też intencja strony ukraińskiej" - podkreślił Tusk.

Tusk wyjaśnił, że w kwestii tranzytu ukraińskich produktów rolnych chodzi mu o wypracowanie rozwiązania, które "da poczucie bezpieczeństwa naszym producentom, naszym rolnikom". "Chcę tu bardzo jasno podkreślić: to nie jest nic nowego, że niektórzy chcą sprzedać taniej. Niektórzy z tego tytułu mogą mieć problemy. Trzeba umieć o tym rozmawiać, trzeba umieć szukać rozwiązań, które nie będą dotkliwe ani dla ukraińskich producentów, no - z mojego punktu widzenia - przede wszystkim dla polskich rolników i polskich producentów" - mówił polski premier.

Bez nieuczciwej konkurencji

Według Tuska podczas konsultacji zgodzono się, że "rozwiązania, które dobrze funkcjonują z punktu widzenia ochrony rynku bułgarskiego i rumuńskiego znajdą zastosowanie także w naszych relacjach". "Mówiąc najkrócej, chodzi o to, żeby możliwości działania dla polskich i ukraińskich przewoźników, były na tym samym poziomie wymagań, (...) żeby nie było nieuczciwej konkurencji".

Denys Szmyhal w swoim wystąpieniu podkreślił, że rozmawiał też z Tuskiem o broni dla Ukrainy. "Potrzebujemy więcej broni i nad tym pracujemy" - podkreślił. Podziękował Polsce za powołanie koalicji pancernej. "Zakładamy, że będą stworzone wspólne przedsiębiorstwa zbrojeniowe na terenie Polski i Ukrainy" - zaznaczył.

Szmyhal podkreślił, że "Ukraina i Polska są sojusznikami strategicznymi". "Jesteśmy wdzięczni za poparcie naszego państwa w okresie agresji rosyjskiej zakrojonej na pełną skalę" - powiedział. Dodał, że nasze kraje podzielają wspólne wartości i mają wspólny cel - "bezpieczna, kwitnąca, pokojowa Europa, gdzie raz i na zawsze zostanie położony kres imperializmowi rosyjskiemu".

Tusk zaznaczył z kolei, że w kwestii "wsparcia materialnego, militarnego, jeśli chodzi o wyposażenie armii, pomoc finansową, pomoc dyplomatyczną, aktywność Polski, jeśli chodzi o proces akcesyjny Ukrainy w UE, wsparcie dla Ukrainy, jej obecności w NATO, to wszystko jest bezdyskusyjne". "Jesteśmy razem i będziemy razem w tej dramatycznej w naszej wspólnej historii sytuacji" - powiedział premier.

"Niezależnie od czasami trudnych spraw i konfliktowych interesów, kończymy te rozmowy dzisiaj z jeszcze głębszym przeświadczeniem, że nie ma takiej siły na świecie, w Ukrainie, w Polsce, która mogłaby podważyć naszą przyjaźń, naszą solidarność, naszą współpracę, szczególnie w obliczu wspólnego zagrożenia, jakim jest agresja rosyjska na Ukrainę i agresywna polityka Rosji wobec całej wspólnoty europejskiej i wspólnoty Zachodu" - zaznaczył Tusk. Zapewnił też, że niezależnie od tego, kto rządzi w Polsce, "nikt i nic Polaków nie podzieli" w kwestii wsparcia Ukrainy.

Szmyhal poinformował, że Polska będzie współpracować z Ukrainą, aby pierwsza międzynarodowa konferencja Unii i Ukrainy odbyła się w pierwszej połowie tego roku. "Prosiliśmy, aby miała ona miejsce nie później niż w czerwcu" - poinformował premier Szmyhal.

Szmyhal powiedział, że Ukraina jest bardzo wdzięczna polskiemu rządowi i Sejmowi za nacisk na Komisję Europejską w sprawie embarga na białoruskie i rosyjskie produkty żywnościowe. Sejm przyjął na początku marca uchwałę w tej sprawie. "Nasz głos został usłyszany w Brukseli" - podkreślił Szmyhal. "KE zaproponowała zwiększenie cła na 50 proc. na produkcję rolną z Rosji i Białorusi. Oczekujemy na podjęcie takiej decyzji przez Radę UE" - dodał szef ukraińskiego rządu.

Szmyhal poinformował ponadto, że strona ukraińska jest zainteresowana budową nowych linii transgranicznych: Nowowołyńsk-Chełm, Lwów-Krosno i Drohobycz-Krosno.

"Pragniemy również aktywizować naszą współpracę w budownictwie interkonektorów energetycznych. Wspólnie osiągniemy całkowitą niezależność energetyczną dla Ukrainy i Europy. Rosja już nigdy nie będzie dyktować swoich warunków w energetyce na tym kontynencie" - oświadczył.

Wspólne oświadczenie

 Po spotkaniu premierzy podpisali wspólne oświadczenie, które w formie anglojęzycznej zostało następnie opublikowane na stronach rządowych.

Jak czytamy, podczas konsultacji obie strony podkreśliły "specjalne partnerstwo" łączące Polskę i Ukrainę, a także solidarność i historyczne związki obu narodów. W oświadczeniu podkreślono także nieustające wsparcie Polski dla ukraińskich sił zbrojnych broniących kraju przed rosyjską inwazją. Jak dodano, Polska nieustannie wspiera dążenia Ukrainy do przywrócenia jej kontroli nad całością uznanego międzynarodowo terytorium.

Obie strony zaapelowały do społeczności międzynarodowej o dalsze wspieranie Ukrainy wszelką konieczną pomocą militarną, a także wykorzystanie dla wsparcia Ukrainy zamrożonych na Zachodzie rosyjskich aktywów.

W komunikacie obie strony zgodziły się, że będą aktywnie współpracować w procesie powojennej odbudowy Ukrainy. W oświadczeniu nawiązano również do kwestii handlu i tranzytu produktów rolnych między Polską a Ukrainą, a także niestabilnej sytuacji na polskim i innych europejskich rynkach tych produktów. "Strony potwierdziły trwające wysiłki mające na celu wprowadzenie efektywnych środków dla blokady importu produktów rolnych z Rosji i Białorusi, jako potrzebnego środka do zdjęcia presji z unijnych rynków rolnych" - czytamy.

Jak wskazano, strony zgodziły się, że procesy liberalizacji handlu między Ukrainą a rynkami UE powinny przebiegać w taki sposób, by miały pozytywny wpływ zarówno na Polskę i inne państwa członkowskie UE, jak również samą Ukrainę, i nie destabilizowały ich rynków. Jak czytamy, obie strony zgadzają się również, że konieczny jest "dalszy dialog oparty na wzajemnym zrozumieniu" w kwestii przepływu produktów rolnych z Ukrainy do Polski.

Współpraca w energetyce

W trakcie spotkania, obie strony ustaliły, że wymiana handlowa powinna być zbalansowana, i obopólnie korzystna dla producentów rolnych, w obydwu krajach. Wskazano, że obie strony podjęły wiele wysiłków w celu ustanowienia uczciwych zasad handlu.

Zgodzono się, że trzeba podjąć dalsze kroki w poszukiwaniu rozwiązania satysfakcjonującego obydwie strony, takiego jak weryfikacja i kontrola przewożonych produktów rolnych. Ministrowie odpowiedzialni za rolnictwo i handel obydwu stron będą kontynuowali współpracę na tym polu.

Potwierdzono gotowość do znalezienia porozumienia związanego m.in. z zapewnianiem kontroli na granicy oraz współpracy organów kontrolujących obydwu stron.

Wskazano również na zainteresowanie obu stron rozszerzeniem współpracy w energetyce i rozwoju wspólnych projektów, zwłaszcza w dziedzinie bezpieczeństwa energetycznego. Strony zgodziły się również, że Polska podejmie działania zmierzające do zwołania Pierwszej Konferencji Międzyrządowej między Unią Europejską a Ukrainą nie później niż w czerwcu tego roku.

Strony zgodziły się również na intensyfikację współpracy w prowadzeniu poszukiwaniach, ekshumacji i innych działań dotyczących "ofiar konfliktów, represji i zbrodni popełnionych na terenach RP i Ukrainy", a także na intensyfikację współpracy mającej na celu zagwarantowanie praw polskiej mniejszości w Ukrainie i ukraińskiej w Polsce.

W komunikacie czytamy również, że obie strony wspierają członkostwo Ukrainy w Europejskiej Agencji Kosmicznej. Zapowiedziano też m.in. podjęcie starań dla przygotowania umowy międzyrządowej ws. współpracy w zwalczaniu przestępczości.

Zapowiedziano ponadto, że władze Polski i Ukrainy będą dążyć do znalezienia długoterminowych rozwiązań wyzwań dzielących obecnie oba państwa; strony zgodziły się, że kolejne konsultacje międzyrządowe w analogicznym formacie zostaną zorganizowane w Kijowie w 2025 roku.

Czytaj też: Jest kompromis ws. przedłużenia liberalizacji handlu z Ukrainą