- Mija 21 lat od wykupienia naszego domu w Guzowie. To było 23 grudnia 1996 roku, to był taki prezent na Gwiazdkę - odkupienie zdewastowanego domu z parkiem - wspominał w RDC Sobański.

Gościem "Łosiowiska" była również druga współwłaścicielka pałacu, Izabela Ponińska. - Jako dzieci jeździliśmy do Guzowa, tam zostaliśmy ochrzczeni. On gdzieś istniał w naszej świadomości, ale paradoksalnie to nie ojciec naciskał na wykupienie domu, tylko Michał, miał wówczas 21 lat - opowiadała w audycji.

Długa droga

Sobański podkreślił, że przez całe lata 90. rodzina starała się odzyskać pałac. - Wówczas władze gminy postawiły nas w sytuacji bez wyjścia. Wystawiły na licytację ten pałac, mimo że toczyło się postępowanie o zwrot obiektu przejętego 1944 roku na mocy dekretu o reformie rolnej - mówił. Przyznał,  że uważał, iż trzeba zrobić wszystko, żeby uratować dom i żeby pozostał w rękach rodziny.

- Minęło jednak 14 lat, zanim udało się uruchomić procedurę remontową. Wcześniej nie pozwalały na to finanse i oczekiwanie na ustawę reprywatyzacyjną - opowiadał. Jak wyjaśnił, oczekiwał, że uchwalenie ustawy spowoduje wypłatę odszkodowania, które umożliwi rozpoczęcie remontu pałacu. Sobański wyjaśnił, że docelowo pałac ma łączyć działalność ekonomiczną - hotel i centrum konferencyjne - z działalnością kulturalną.

Ponińska przypomniała, że do rejestru zabytków wpisana została cała miejscowość. - Walczyliśmy o to, bo warto zachować to, co pozostało. Część terenu została przebudowana, wyburzono zabytkową cukrownię, został tylko komin. Chcielibyśmy uniknąć takich sytuacji w przyszłości, żeby nie niszczyć tej miejscowości - komentowała. W jej ocenie, w Polsce nie dba się o zachowanie układu przestrzennego miejscowości, a jedynie o pojedyncze zabytki.

Sobański opowiadał, że układ powstał w XVIII wieku. - Majątek się rozrastał i powstał dość ciekawy układ urbanistyczny, który w większości się zachował. Jednak w Polsce jest tendencja do wyburzania zabytków - mówił w RDC. Właściciele pałacu, oprócz budowli, wykupili również parki i część zabytkowych willi w Guzowie. Jak mówili w "Łosiowisku", dotychczasowi mieszkańcy chętnie sprzedawali domy, bo były one w katastrofalnym stanie.

Dowiedz się więcej o pałacu Sobańskich w Guzowie.