Rzecznik praw obywatelskich Adam Bodnar przedstawił na konferencji prasowej 4 lipca raport z sytuacji w domach pomocy społecznej. Raport przygotowali eksperci Krajowego Mechanizmu Prewencji Tortur (KMPT), zespołu ekspertów Biura RPO zajmującego się zapobieganiem torturom, nieludzkiemu lub poniżającemu traktowaniu. Raport odwołuje się do standardów międzynarodowych. Podpowiada rozwiązania, odpowiedzialnym za polityki publiczne wskazuje, jak poprawić regulacje. Może się przydać każdemu, kto szuka pomocy dla osoby bliskiej i nie wie, na co zwracać uwagę przy wyborze placówki opiekuńczej – o co się pytać pracowników i mieszkańców.

Różne grupy osób

W Polsce funkcjonują 783 domy opieki społecznej, w których przebywa 77 tys. osób. - W domach mieszkają bardzo różne grupy osób, zaczynając od osób w podeszłym wieku, schorowanych, osób w podeszłym wieku z różnego rodzaju zaburzeniami psychicznymi, przez osoby przewlekle chore, z niepełnosprawnościami fizycznymi lub intelektualnymi, także dzieci i młodzież - wyliczała w RDC dyr. Lewandowska. Przyznała, że ta grupa jest bardzo szeroka, podkreśliła jednak, że domy pomocy społecznej są profilowane. - Są osobne placówki dla dzieci i młodzieży, osobne dla dorosłych, osobne dla osób chorych psychicznie - wyjaśniała.

- Zdarza się, że osoba z chorobą somatyczną czy w podeszłym wieku trafia do domu pomocy społecznej i rozpoczynają się u niej zaburzenia psychiczne. Wtedy nie przenosi się takiej osoby do profilowanego domu, bo to bardzo drastyczne, takie osoby bardzo to przeżywają - mówiła Lewandowska.

"Każdy powinien się interesować"

Jak wyjaśniła, opublikowany raport zawiera wyniki wizytacji przeprowadzonych w ciągu kilku ostatnich lat w domach pomocy społecznej. Zdaniem gościa RDC, temat tych placówek powinien interesować każdego. - Ponieważ każdy może tam trafić. Nawet jeśli jesteśmy teraz w sile wieku, to nie wiadomo, co się może stać za kilka lat. Możemy dostać udaru, rodzina może nie być w stanie się nami zaopiekować i rozwiązaniem będzie dom pomocy - argumentowała. Dodała, że taka sytuacja może dotknąć też każdego w naszej rodzinie - cioci, wujka, babci, a nawet dziecka.

Dyrektor wyjaśniała, że obowiązkiem władz jest podjęcie dialogu z Rzecznikiem Praw Obywatelskich na temat opublikowanego raportu. - Ideałem byłoby wprowadzenie odpowiednich rozwiązań prawnych, przy jednoczesnym dbaniu o dobro i godność mieszkańców - przyznała w RDC. Lewandowska wyjaśniła, że wśród najpilniejszych wniosków z raportu jest konieczność uregulowania kwestii kontroli legalności pobytu osób skierowanych do domu pomocy społecznej orzeczeniem sądowym czy ujednolicenie przepisów dotyczących pomocy psychologicznej udzielanej mieszkańcom. Zapoznaj się z raportem RPO.